Улс төр
ТӨҮГ-уудын удирдах албан тушаалтны цалин хангамж болон бусад асуудалд томоохон шинэчлэл хийнэ
Ерөнхий сайдыг томилох асуудлыг УИХ-ын чуулганаар хэлэлцэж байгаатай холбогдуулан гишүүд асуулт асууж, хариулт авлаа.
УИХ-ын гишүүн Б.Энхбаяр: Манай улсад 2019 оны байдлаар төрийн өмчийн 1,150, орон нутгийн өмчийн 4,862 нийт 6,012 хуулийн этгээд байна. Энэ тоонд төрийн бүх байгууллага, төрийн болон орон нутгийн өмчийн компаниуд орж байгаа. Эдгээрт нийт 240-250 мянган хүн ажиллаж байна. Нийт ₮19 их наядын эргэлтийн хөрөнгө, ₮45 их наядын эргэлтийн бус, нийт 64 их наяд төгрөгийн хөрөнгө бүртгэлтэй байна. Энэ 64 их наядаас 35 их наяд нь өр. Өөрөөр хэлбэл, Монголын төрийн байгууллагуудын бүх хөрөнгийн талаас илүү нь өр төлбөр байна.
Төрийн өмчит хэчнээн компани байгаа вэ гэдгийг Засгийн газраас асуугаад гурван сар болсон. Одоо болтол хариу өгөхгүй байгаа. Өөрөөр хэлбэл, Монголын төр орон нутгийн өмчит хэчнээн компани байгааг мэдэхгүй байна. Хоёр жишээ хэлье. “Эрдэнэс Тавантолгой” компанийн 936 ажилтны цалинд жилдээ ₮30 тэрбумыг өгч байгаа. Гэтэл урамшуулалд нь цалингаас гадна ₮37.9 тэрбумыг өгсөн байна.
Зам тээврийн яамны 20 компани 2019 онд ₮82.8 тэрбумыг цалингаас гадна урамшуулалд өгчээ. 2020 оны наймдугаар сард ₮80.1 тэрбумыг урашуулалд өгсөн. Төрийн өмчийн ТУЗ-тэй 70 компанид, 242 яамны газар, хэлтсийн дарга ажиллаж байгаа.
Засгийн газрын ХЭГ-ын нэг дарга л гэхэд зургаан компанийн ТУЗ-ийг даргалж байна. Тэгэхээр төрийн өмчит компаний засаглалыг хууль эрх зүйн орчны хүрээнд сайжруулах асуудал мөрийн хөтөлбөрт орсон. Энэ асуудлыг хэзээ оруулж ирэх вэ?
Ерөнхий сайдад нэр дэвшигч Л.Оюун-Эрдэнэ: Төрийн өмчит үйлдвэрийн газартай холбоотой асуудлыг онцгой анхаарахаас өөр аргагүй болсон. Үндсэндээ төрийн захиргааны ажилтан биш болохоор төрийн өмчит үйлдвэрийн газар дээр олноор орон тоо бий болгодог асуудал үе үе гарч ирдэг.
Хувийн хэвшил аваад ажиллавал 30 хүнтэй хийж болох ажлыг заавал 100 хүнтэй хийх гэдэг ийм нөхцөл байдал үүссэн нь үнэн. Тиймээс төрийн өмчит компаниудын засаглалыг сайжруулах тал дээр анхаарал хандуулж ажиллана. Ажлын хэсэг гараад дүгнэлтүүд гарсан байдалтай байгаа. Эрх зүйн болон тогтолцоо, алийг нь нэгтгэх зэрэг ажлыг хийнэ.
Төрийн өмчит үйлдвэрийн газруудын удирдах албан тушаалтнуудын цалин хангамж болон бусад асуудал дээр томоохон шинэчлэл хийгдэнэ. Гэхдээ төрийн өмчит үйлдвэрийн газар байна гэдэг нь буруу, бүгдийг нь хувьчлах ёстой гэдэгтэй 100 хувь санал нийлдэггүй. МИАТ, Төрийн банкийг хувьчлах асуудал явагдаж байх үед ажлын хэсэг гараад миний бие ахалж байсан учир уг асуудлыг тухайн үед татаж авч байсан.
Хэрвээ хувьчлал хийгдвэл дотоодын биржээр дамжуулаад олон нийтэд нээлттэй арилжигдах ёстой болохоос биш хэн нэг улстөрч танилаараа дамжуулан ТӨҮГ, банкны салбарыг хувьчилж авах асуудал байж болохгүй. Үүнийг ярилцаад, үе шаттайгаар шийднэ.