Бидэнтэй нэгд

Дэлхий

Хятад хойд боомтуудаа хааж, Монголд вакцинаар дээрэнгүйлэх хандлага үзүүлж байна

Нийтэлсэн

КОВИД-19 цар тахлын өлгий Хятад улс Монголоос халдвар орж ирж магадгүй хэмээн сэргийлж хилийн боомтуудаа хаав-

Монголд “Зовох цагт нөхрийн чанар танигдана” гэж хэлц бий. Сайн хөрш, найрамдалт улс, стратегийн түнш, эрх тэгш нөхрийн харилцаат хэмээн монголчуудыг хуурчихдаг Хятадын эрх баригчид Монголд өвчин тархсан цагт жинхэнэ чанараа таниулж байна. Тус улсын эрх баригчид Хятадын Үхань хотод анх гарсан КОВИД-19 цар тахлын дэгдэлт Монголд эрчимжсэнээс хойш Замын-Үүдийн худалдааны боомтоос гадна Гашуунсухайт, Нарийн сухайт зэрэг түүхийн эдийн гарцуудыг цаад талаасаа хаагаад байгаа. Хятадын тал өнгөрсөн сарын 10-наас эхлэн шат дараалан хойд хилийн боомтуудаа хааснаар Тавантолгой, Оюутолгой тэргүүтэй Монголын эдийн засгийн гол хөдөлгүүрүүд орлогогүй зогссон. Олон зуун тээврийн хэрэгсэл хоёр улсын хил дээр таг гацсан байдалтай байгаа. Үр дүнд нь Монголд Хятадаас авдаг хэрэглээний бүтээгдэхүүний өсөх хандлагатай болсон бөгөөд тэр хэмжээгээр уул уурхайн түүхий эдийн экспорт тасалдаад буй. Монгол Улс нийт гадаад худалдааныхаа 95 хувийг Хятадтай хийдэг. Түүн дотроос түүхий эдийн экспортын орлого бүхэлдээ Хятадтай хийх худалдаанаас хамааралтайг онцлох хэрэгтэй. Дээрх нөхцөл байдал өнгөрсөн жилийн хугацаанд цар тахлын нөлөөг амссан Монголын эдийн засагт дахин томоохон дарамт учруулах нь дамжиггүй. Ерөнхийдөө хилийн боомт хэдий хугацаанд хаалттай байх нь тодорхойгүй байгаагаас үзэхэд, энэ оны төгсгөлд Монгол эдийн засаг сэргэнэ гэсэн хүлээлт буурч эхэллээ. Харин Хятад улсын хувьд өнгөрсөн оныг эдийн засгаа өсөлттэй хадгалсан дэлхийн цөөн улсын нэг болж үлдсэн. Одоо Хятад улсын эдийн засаг бүхэлдээ сэргэж эхэлснийг олон улсын шинжээчид онцолж байгаа. Хятадын сэргэлт Монголд сайнаар нөлөөлнө гэх хөөсрөл хүртэл явсан. Гэвч КОВИД-19 цар тахлын нөхцөл байдал, түүнээс сэргийлэх вакцинаар гадаад бодлогоо явуулахгүй хэмээн удаа дараа мэдэгдсээр байгаа Хятадын эрх баригчид цар тахал дэгдсэн шалтгаанаар ийнхүү Монголд эдийн засгийн дарамт үзүүлэх болов. Түүнчлэн дэлхийд манлайлах үүрэгтэй гүйцэтгэж буй хэмээн өөрсдийгөө тодотгох болсон Хятад улс далайд гарцгүй Монгол Улсын гадаад худалдаанд саад хийж буйгаараа олон улсад ядруу харагдаж эхэллээ.

Одоогийн байдлаар Монгол дахь өвчлөлийн нөхцөл байдал 12 мянга гаруй хүнээр хэмжигдэж буй. Зүйрлэвэл, Монгол дахь өвчний тархалт Хятадын нэг тосгоны хэмжээнд ч хүрээгүй гэсэн үг. Бүр муугаар бодоход, Монгол Улсын гурван сая хүн бүгд КОВИД-19 цар тахлаар өвчиллөө гэхэд Хятадын нэг жижиг хотын хэмжээний асуудал шүү дээ. Цар тахал анх дэгдсэн 11 сая хүнтэй Ухань хотын өвчлөлийг хэдхэн сарын дотор барьж чадсан Хятадын эрх баригчдыг энэ нөхцөл байдал айлгалаа гэж үү. Ялангуяа Хятадтай хил залгаа Өмнөговь аймаг өвчлөлгүй бүс хэвээр байгаа. Уул уурхайн түүхий эд экспортолдог боомтуудад Монгол, Хятадын хамтран хэрэгжүүлж буй “Ногоон гарц” түр журам хэрэгжиж эхэлсэн. Хоёр улсын хил дээрх хамгийн том худалдааны боомт болох Замын-Үүдийг манай талаас бүрэн тусгаарласан нөхцөлд “Цар тахалтай холбоотойгоор хилээ нээхгүй байгаа. Өөр ямар нэгэн шалтгаан байхгүй” гэсэн Хятадын Элчин сайдын яамны мэдэгдэл итгэл төрүүлэхгүй байгаа юм. Монголын Засгийн газар Хятадад анх КОВИД-19 цар тахал дэгдсэн цагаас эхлэн эдийн засгийн онцгой бүсүүддээ энэ мэтээр онцгойлон анхаарал хандуулсаар ирсэн. Монгол Улс КОВИД-19 цар тахлаас урьдчилан сэргийлэх зорилгоор 2020 оны хоёрдугаар сард БНХАУ-тай харилцан хилийн боомтоо хаасан. Тэр үед бараа таваарын худалдааг зогсоогоогүй. Улмаар хоёр тал хилийн боомтууд дээрээ “Ногоон гарц” түр журам хэрэгжүүлж эхэлснээр гадаад худалдаа сэргэсэн юм.

Энэ долоо хоногт Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ Хятадын Ерөнхий сайд Ли Көчиантай цаашдын хамтын ажиллагааны асуудлаар утсаар ярьсан талаар мэдээллийг хоёр улсын хэвлэлүүд мэдээлсэн. Монголын Засгийн газрын хэвлэлийн албанаас хоёр улсын хамтын ажиллагаанд чухал үүрэгтэй хилийн боомтуудын үйл ажиллагааг хэвийн болгох, БНХАУ-аас худалдан авахаар яриа хэлэлцээ хийж буй вакциныг ойрын хугацаанд нийлүүлэх чиглэлээр хамтран ажиллахаар тохиролцсон гэдгийг мэдээлсэн. Тэгвэл Хятадын хэвлэлийн мэдээнд арай өөр өнгө аяс орсон байгаа юм. Тухайлбал, Ерөнхий сайд Ли Көчиан цар тахлын эсрэг хамтын ажиллагаагаа эрчимжүүлж, хилийн боомтын бараа дамжин өнгөрөх хэмжээг түргэтгэн сэргээхийн тулд чармайж, томоохон төслийн хамтын ажиллагаа урагштай ахихыг баталгаажуулахад Хятадын тал бэлэн байна гэдгээ илэрхийлжээ. Гэвч бодит нөхцөл байдал дээр яг хэзээнээс хилийн боомтын ажиллагааг хэвийн хэмжээнд хүртэл сэргээнэ гэдгээ Хятадын тал илэрхийлсэнгүй. Мөн Хятадын хэвлэлийн мэдээнд дурдсан яг аль томоохон төслийг хоёр улсын Ерөнхий сайд нар онцолсон гэдэг өөрөө асуултын тэмдэг болон үлдэж байгаа. Монгол, Хятад хоёр улсын хувьд эрчим хүч, уул уурхай, дэд бүтцийн чиглэлд олон тооны том төсөл хэрэгжүүлэхээр хэлэлцээний шатанд уулзах болсон. Тэгэхээр Хятадын тал вакцины нийлүүлэлт, цар тахлын дэгдэлтээс үүссэн хилийн боомтын асуудлыг далимдуулан Монгол дахь том төслөө урагшлуулах ашиг сонирхлоо илэрхийлсэн байж болох юм.

Хятадын эрх баригчид үүнээс өмнө буюу 2016 онд буддын шашны тэргүүн, XIV далай ламыг Монголд айлчлах үеэр техникийн саатал нэрийдлээр хилийн боомтуудаа хааж байлаа. Тухайн үед Хятадын талаас Монголд цэвэр улс төрийн шалтгаантай эдийн засгийн дарамт учруулж буйг шинжээчид онцолж байлаа. Тэгвэл энэ удаад цар тахал гэдэг шалтгааныг дурдсан байна. Монголын эрх баригчдын хувьд дэлхийн геополитикийн бодлогыг тодорхойлох болсон вакцины өрсөлдөөнд урд хөршөө тууштай дэмжсээр ирсэн юм. Гэтэл Хятадын “сайн хөршийн бодлого”, “вакцины бодлого”-оор солигдсон болохыг Монгол дахь Хятадын Элчин сайдын яамны дараах мэдэгдлээс харж болно. Хятадын Элчин сайдын яам өнгөрсөн сарын 16-нд гарсан мэдэгдэлдээ “Хятадад бүтээсэн коронавируст халдварын эсрэг вакцин хийлгэсэн гадаадын иргэдийг улсдаа давуу байдлаар нэвтрүүлнэ” гэсэн байгаа. Өөрөөр хэлбэл, монголчууд заавал хятад вакцин хийлгэж байж тус улсын хилээр орж худалдаа хийх эрхтэй болох нь. Нөгөө талаар цар тахлын нөлөөлөл, түүнийг дагасан вакцины улс төрийн нөхцөл байдал монголчуудыг өөрсдөө үйлдвэрлэгч байхыг ухааруулж буй нь давуу тал авчирч мэдэх юм.

Эх сурвалж: ӨГЛӨӨНИЙ СОНИН

CRI Монгол радио2 өдөр өмнө

Хятад Бразил дипломат харилцаа тогтоосны 50 жилийн ойг тэмдэглэв

CRI Монгол радио3 өдөр өмнө

“Ши Жиньпиний эшлэх дуртай хэлц үгс” Бразилийн хэвлэл мэдээллээр цацагдлаа

CRI Монгол радио3 өдөр өмнө

Гарын үсэг зурах ёслолд оролцон сэтгүүлчидтэй уулзав

CRI Монгол радио3 өдөр өмнө

Ши Жиньпин Бразилын ерөнхийлөгчтэй хэлэлцээ хийв

Энтертайнмент3 өдөр өмнө

АНУ-ын Хууль зүйн яам “Google”-ийн “Chrome” хөтчийг заруулах арга хэмжээ авна

Улс төр3 өдөр өмнө

Цахим гарын үсгээр баталгаажсан гэрээнүүд олон улсад хүлээн зөвшөөрөгддөг болно

Улс төр3 өдөр өмнө

УИХ-ын дарга Д.Амарбаясгалан худал мэдээлэлд залруулга хийж, уучлалт гуйхыг шаардав

Нийгэм3 өдөр өмнө

ЭМЯ: Папиллома вирусийн эсрэг дархлаажуулалтын талаар мэдээлэл хийж байна

Нийгэм3 өдөр өмнө

Орц, гарц хааж, дулааны шугамыг эвдсэн барилгын компанийн үйл ажиллагааг түр зогсоолоо

Нийгэм3 өдөр өмнө

Хогийн цэг дээрээс 142 ширхэг хавтас хураан авчээ

Энтертайнмент3 өдөр өмнө

МҮОХ-ны төлөөлөгчид БНХАУ-ын Хөх хотноо ажиллаж байна

Энтертайнмент3 өдөр өмнө

С.Мөнхзул пауэрлифтингийн ДАШТ-ээс алтан медаль хүртлээ

Улс төр3 өдөр өмнө

Б.ДЭЛГЭРСАЙХАН: Богд уулыг нүхлэх эсэхийг иргэдээс асууна

Ерөнхийлөгч3 өдөр өмнө

Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх 2025 оны төсвийн тухай хуульд ХОРИГ тавилаа

CRI Монгол радио4 өдөр өмнө

Ши Жиньпин Бразилиад хүрэлцэн очиж Бразилд төрийн айлчлал хийж байна

Дэлхий2 жил өмнө

Монголын чадамгай гадаад бодлогын механизм эргэн ирлээ

Нийгэм1 жил өмнө

Э.Дуламсүрэн: Дайвар ачаатай тохиолдолд “УЛААН ГАРЦ”-аар нэвтрэх ёстой

Дэлхий10 сар өмнө

Согтуу зорчигч ажилтныг хазсан шалтгаанаар АНУ руу ниссэн ANA компанийн онгоц Токиод буцаж газарджээ

Эдийн засаг2 жил өмнө

Талын Зам -Шинэ Хөгжлийн гарц

Нийгэм1 жил өмнө

Х.Мөнхзаяа: Би тулга тойрсон жижиг улаач байхыг хүсдэггүй

Нийгэм2 жил өмнө

Монгол Улсын Төрийн сүлд, далбаа хэрхэн бүтсэн талаар түүх

Улс төр2 жил өмнө

АН-ын бүлгээс Монгол Улсад нүүрлэсэн 13 ХЯМРАЛЫГ нэрлэлээ

Нийгэм12 сар өмнө

Г.Болормаа: Эрх баригчид “Авлигын шүүх” гэх хэдхэн шүүгчтэй учраа олохыг хүсэж байна

Нийгэм2 жил өмнө

Аймаг, сумдын баяр наадмын товыг НЭГТГЭН ХҮРГЭЖ БАЙНА

Эдийн засаг2 жил өмнө

ГЕГ-ын статистик мэдээлэл

Covid-193 жил өмнө

Коронавируст халдварын эсрэг дархлаажуулалтын 35 цэгийн байршил

Нийгэм2 жил өмнө

Сун Гүй Мин: Монголын уул уурхайн салбарын хөгжилд Шинь Шинь компани хоёр том технологи нэвтрүүлсэн

Улс төр2 жил өмнө

Ханшийг тогтворжуулах чиглэлээр интервенц хийдэггүй

Эдийн засаг3 жил өмнө

Нөөцийн мах зах, худалдааны төвөөс 1.6 дахин хямд байна

Улс төр2 жил өмнө

БНАЛАУ нь Монгол Улсыг АПЕК зэрэг бүс нутгийн үйл явцад нэгдэн ороход дэмжиж ажиллахаа нотлов

Нийгэм3 өдөр өмнө

ЭМЯ: Папиллома вирусийн эсрэг дархлаажуулалтын талаар мэдээлэл хийж байна

Ерөнхийлөгч3 өдөр өмнө

Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх 2025 оны төсвийн тухай хуульд ХОРИГ тавилаа

Нийгэм1 сар өмнө

Энэ амралтын өдрүүдэд ДОЛООН байршилд зам хааж, шинэчилнэ

Энтертайнмент5 сар өмнө

CHEF’s TABLE: Дэлхийд танигдсан зоогийг мэргэжлийн тогоочийн гараас амтлах үдэш

Энтертайнмент6 сар өмнө

Гар утсан дээрх ажлын App-уудаа устгахаас таны амралт эхэлнэ

Энтертайнмент6 сар өмнө

ATOX Esports анх удаа ESL Pro League-т оролцохоор боллоо

Эдийн засаг6 сар өмнө

“Замын-Үүд, Эрээний эдийн засгийн хамтын ажиллагааны бүс”-ийн хөрөнгө оруулалтын чуулга уулзалт боллоо

Улс төр6 сар өмнө

Д.Ганбат: Цалинтай ээжийн 50 мянган төгрөгийг цалин шиг цалин болгоё л доо

Улс төр6 сар өмнө

ШИНЭ ХОРШОО I Ардчилсан нам 180 мянга гаруй малчдаас уучлал гуйх ёстой

Улс төр6 сар өмнө

Шадар сайд, УОК-ын дарга С.Амарсайхан цаг үеийн асуудлаар мэдээлэл өгч байна

Дэлхий6 сар өмнө

ОХУ-ын ерөнхий сайдад Changan загвараар үйлдвэрлэсэн Волга автомашин бэлэглэжээ

Дэлхий6 сар өмнө

Киргизстаны нийслэлд Энэтхэг, Пакистаны оюутнууд, цагаачдын эсрэг үймээн гарчээ

Дэлхий6 сар өмнө

Франц улсад хар тамхины гэмт хэрэгтнийг замаас нь оргуулсан зэвсэгт халдлага гарав

Дэлхий6 сар өмнө

Өмнөд Солонгосын тагнуулын байгууллага Ким Жон Уныг магтсан суртал нэвтрүүлгийн дууг хориглох хүсэлт гаргажээ

Энтертайнмент7 сар өмнө

Apple компани iPad бүтээгдэхүүнийхээ шинэ загваруудыг танилцууллаа