CRI Монгол радио
“Вакцины үндсэрхэг үзэл” амь насыг хороосоор байна
өрвөн өдөр дараалан Энэтхэгт цар тахлын нөхцөл байдал улам хүндэрсээр байгаа бөгөөд ганц өдрийн дотор шинээр нэмэгдсэн тохиолдол гэхэд 300 мянгаас давж, яаралтай эм бэлдмэл, вакцины дутагдалд оржээ. Олон улсын шахалт дор АНУ-ын засгийн газар тухайн орон нутгийн цагаар 25-нд Энэтхэг улсад вакцин үйлдвэрлэхэд шаардлагатай түүхий эдийг багтаасан эмнэлгийн нөөцөөр хангана гэдгээ мэдэгдэв. Гэсэн хэдий ч АНУ-ын хожуудсан байр суурийг Энэтхэгийн интернет ашиглагчид хүлээж авахгүй байна.
Энэтхэгийн өнөөгийн хүнд хэцүү нөхцөл байдал нь өнгөрсөн оны 4-р сард АНУ-ын хуучин засгийн газрын “Бүхнээс дээгүүр Америк”-т суурилсан вакцин үйлдвэрлэх түүхий эдэд экспортын хяналт тавьснаас улбаатай юм. Түүгээр барахгүй Байдений засгийн газар албан тушаалдаа орсны дараа энэхүү хоригоо үргэлжлүүлсээр байгаа нь Энэтхэгийн вакцин үйлдвэрлэх ажилд үйлдвэрлэлээ зогсоох хямралыг авчирчээ.
Сар гаруйн өмнө АНУ-ын Ерөнхийлөгч бас Энэтхэг, Австрали, Японы удирдагчдыг болзон уулзалт хийхдээ, Энэтхэгийн тахлын эсрэг вакцин үйлдвэрлэхэд нь хөрөнгө мөнгөний туслалцаа үзүүлж, бусад орнуудад ч хуваарилах хүсэлтэй байгаагаа мэдэгдэж байсан. Гэвч Энэтхэгт тахлын байдал улам даамжирсны дараа, вакцины түүхий эд экспортлоход тавьсан хоригоо цуцлах гэсэн Энэтхэгийн талын хүсэлтэд АНУ-ын Төрийн департамент 22-ны өдөр хүртэл америкчуудыг вакцинд урьдаар хамруулах ёстой гэсэн үндэслэлээр татгалзсан байна.
Яг энэ хугацаанд, Энэтхэгт тархлын байдал улмаар гаарч, сүүлийн 4-н хоногт 1.2 сая гаруй шинэ тохиолдол оношлогдож, шууд ашиглаж болох вакцины эрэлт хэрэгцээ бүр илүү тулгамдсан байна. Үүнд “Энэтхэгийн Атул Анежа” сонин, АНУ-ын тусламжаар “Энэтхэгт шууд ашиглаж болох вакциныг хүргэх талаар дурдаагүй” гэж сэтгэл дундуур бичсэн байв.
Вакцины шударга бус хуваарилалт нь ядуу буурай орнуудын иргэд вируст илүү их өртөх гай авчрав. Харин баян чинээлэг орнууд вакцинаа нөөцөлж, вакцины үйлдвэрлэлийн түүхий эдийг хязгаарласан “багалзуурдсан” үйлдэл үүссээр байна.
Вирус заль мэх хортой боловч хамгийн аймшигтай зүйл бол хүний сэтгэл хүйтэмсэг, хувиа хөөсөн явдал юм. Вакцины үндсэрхэг үзэл нь тахлын эсрэг дэлхийн эв нэгдлийн “замын чулуу” болж байна.