Бидэнтэй нэгд

Нийгэм

Нэг малыг эдгээхийн тулд нийтийн хүнсээ хордуулсаар байх уу!

Нийтэлсэн

Өвлийг өнтэй давахыг хүсэх малчдад зуд болох вий гэх айдсаас гадна шүлхийг хэрхэн даван туулах асуудал нэмэгдсэн. Дэлхийн хэмжээнд хүн, малын халдварт өвчин үүсгэдэг 2,500 орчим бичил биетэн бий. Үүнээс малаас хүнд халдварладаг 600 гаруй төрлийн өвчин үүсгэгч байдаг ажээ. Харин манай улсын хувьд 100 гаруй төрлийн малын өвчин бүртгэгдсэн байдаг. Үүний нэг бол шүлхий өвчин юм. Шүлхий өвчний хувьд малаас хүнд халдварладаггүй хэдий ч эдийн засгийн хувьд хохирол их дагуулдаг.

Хөдөө аж ахуй эрхэлдэг улсын хувьд малаас гарч болох бүхий л түүхий эдийг ашиглах боломжгүй болно. Тэр дундаа малын түүхий эдийн экспорт зогсонги байдалд ордог. Цар тахлаас улбаалж экспорт, импортын томоохон хөдөлгөөн хумигдсан. Тэгэхээр малын түүхий эдийн экспортын талаарх яриа хэсэгтээ мартагдаж байна. Харин дотооддоо арьс шир боловсруулах үйлдвэрүүдийн үйл ажиллагаа эрчимжих магадлал их байгаа юм.

Өнгөрсөн жил орон нутагт тархсан малын шүлхий өвчний гаралт буурсангүй.

Шүлхий өвчнөөс сэргийлэхийн тулд орон нутгийн хамаарал бүхий байгууллагууд хэд хэдэн арга хэмжээг аван ажиллаж байгаа. Жишээлбэл, эрсдэл бүхий голомтын бүсэд хязгаарлалтын дэглэм, хөл хорио тогтоож, мал сүргийг эрүүлжүүлэх, вакцинжуулах гэх мэт. Харамсалтай нь шүлхийгээс айх орон нутгийн иргэдийн хувьд мэргэжлийн хүний зөвлөгөөг дагахгүйгээр дур мэдэн антибиотик малдаа өгөх нь нэмэгдсэн байна.

Тэр дундаа малчдын дунд “Цагаан тариа” шүлхийн эсрэг үр дүнтэй гэх дам яриа гарсантай шууд хамааралтай байгаа юм. Өдгөө 16 аймгийн 100 гаруй суманд дамжин тархаж буй шүлхийгээс байгаа өв хөрөнгөө хамгаалах гэсэн малчдыг буруутгах аргагүй. Малаа эмчлэх болон урьдчилан сэргийлэхийн тулд антибиотик өгөх болсон нь малын мах хүнс бус хор болох нөлөөг нэмэгдүүлж байгаа юм. Манай улсын иргэд эмчийн зөвлөгөөгүйгээр эмийг дур мэдэн, хэтрүүлэн хэрэглэдэг байсан. Энэ удаад малдаа сайн гэсэн бүхнийг дур мэдэн өгснөөр хүнсээ шууд хордуулж буй хэрэг.

Шүлхийн вакцин хийлгэсэн малын бүтээгдэхүүнийг нэг сарын хугацаанд хэрэглэхийг хориглодог. Вакцингүй байлаа ч эдгэсэн гэх малын махыг шууд хүнсэндээ хэрэглэж болох эсэх нь ч эргэлзээтэй.

Учир нь өнөөдрийг хүртэл дэлхий дахинаа шүлхий өвчнийг ялан дийлэх арга зам хоёр л бий. Нэгдүгээрт, шүлхий өвчин тусахаас өмнө малаа вакцинжуулах. Хоёрдугаарт, шүлхийтэй малаа устгалд оруулах юм. Нэг ёсондоо шүлхий туссан малыг эдгээнэ гэдэг уг халдварыг багасгах бус нэмэх эрсдэл нь илүү өндөр байгааг илтгэж байна. Бодоод үзье л дээ. Тухайн малыг эмчлэх хугацаанд бусад хэчнээн малд халдвар тараах эрсдэлтэйг. Нэг малыг эдгээх хугацаанд бусад хэчнээн малд халдвар тараах боломжтой бол.

Монгол Улсын бүхий л нутаг дэвсгэрт шүлхий тархсан байхад эрүүл махыг өвлийн идэшдээ хэрэглэж байгаа эсэх нь тодорхойгүй байна. Малын маханд тухайн аймгаас бичиг гаргаж өгч байгаа боловч малчид дур мэдэн хэр их антибиотикийг малдаа өгдөг нь тодорхойгүй. Ингээд үзвэл дан ганц шүлхий өвчнөөс болж малын эрүүл мах гэх ойлголт эргэлзээтэй болж байгаа юм. Товчхондоо эрүүл хүнс хэрэглэх нөхцөл манай улсад багассаар байна.

Н.АНУЖИН

CRI Монгол радио2 өдөр өмнө

Хятад Бразил дипломат харилцаа тогтоосны 50 жилийн ойг тэмдэглэв

CRI Монгол радио2 өдөр өмнө

“Ши Жиньпиний эшлэх дуртай хэлц үгс” Бразилийн хэвлэл мэдээллээр цацагдлаа

CRI Монгол радио2 өдөр өмнө

Гарын үсэг зурах ёслолд оролцон сэтгүүлчидтэй уулзав

CRI Монгол радио2 өдөр өмнө

Ши Жиньпин Бразилын ерөнхийлөгчтэй хэлэлцээ хийв

Энтертайнмент3 өдөр өмнө

АНУ-ын Хууль зүйн яам “Google”-ийн “Chrome” хөтчийг заруулах арга хэмжээ авна

Улс төр3 өдөр өмнө

Цахим гарын үсгээр баталгаажсан гэрээнүүд олон улсад хүлээн зөвшөөрөгддөг болно

Улс төр3 өдөр өмнө

УИХ-ын дарга Д.Амарбаясгалан худал мэдээлэлд залруулга хийж, уучлалт гуйхыг шаардав

Нийгэм3 өдөр өмнө

ЭМЯ: Папиллома вирусийн эсрэг дархлаажуулалтын талаар мэдээлэл хийж байна

Нийгэм3 өдөр өмнө

Орц, гарц хааж, дулааны шугамыг эвдсэн барилгын компанийн үйл ажиллагааг түр зогсоолоо

Нийгэм3 өдөр өмнө

Хогийн цэг дээрээс 142 ширхэг хавтас хураан авчээ

Энтертайнмент3 өдөр өмнө

МҮОХ-ны төлөөлөгчид БНХАУ-ын Хөх хотноо ажиллаж байна

Энтертайнмент3 өдөр өмнө

С.Мөнхзул пауэрлифтингийн ДАШТ-ээс алтан медаль хүртлээ

Улс төр3 өдөр өмнө

Б.ДЭЛГЭРСАЙХАН: Богд уулыг нүхлэх эсэхийг иргэдээс асууна

Ерөнхийлөгч3 өдөр өмнө

Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх 2025 оны төсвийн тухай хуульд ХОРИГ тавилаа

CRI Монгол радио3 өдөр өмнө

Ши Жиньпин Бразилиад хүрэлцэн очиж Бразилд төрийн айлчлал хийж байна

Дэлхий2 жил өмнө

Монголын чадамгай гадаад бодлогын механизм эргэн ирлээ

Нийгэм1 жил өмнө

Э.Дуламсүрэн: Дайвар ачаатай тохиолдолд “УЛААН ГАРЦ”-аар нэвтрэх ёстой

Дэлхий10 сар өмнө

Согтуу зорчигч ажилтныг хазсан шалтгаанаар АНУ руу ниссэн ANA компанийн онгоц Токиод буцаж газарджээ

Эдийн засаг2 жил өмнө

Талын Зам -Шинэ Хөгжлийн гарц

Нийгэм1 жил өмнө

Х.Мөнхзаяа: Би тулга тойрсон жижиг улаач байхыг хүсдэггүй

Нийгэм2 жил өмнө

Монгол Улсын Төрийн сүлд, далбаа хэрхэн бүтсэн талаар түүх

Улс төр2 жил өмнө

АН-ын бүлгээс Монгол Улсад нүүрлэсэн 13 ХЯМРАЛЫГ нэрлэлээ

Нийгэм12 сар өмнө

Г.Болормаа: Эрх баригчид “Авлигын шүүх” гэх хэдхэн шүүгчтэй учраа олохыг хүсэж байна

Нийгэм2 жил өмнө

Аймаг, сумдын баяр наадмын товыг НЭГТГЭН ХҮРГЭЖ БАЙНА

Эдийн засаг2 жил өмнө

ГЕГ-ын статистик мэдээлэл

Covid-193 жил өмнө

Коронавируст халдварын эсрэг дархлаажуулалтын 35 цэгийн байршил

Нийгэм2 жил өмнө

Сун Гүй Мин: Монголын уул уурхайн салбарын хөгжилд Шинь Шинь компани хоёр том технологи нэвтрүүлсэн

Улс төр2 жил өмнө

Ханшийг тогтворжуулах чиглэлээр интервенц хийдэггүй

Эдийн засаг3 жил өмнө

Нөөцийн мах зах, худалдааны төвөөс 1.6 дахин хямд байна

Улс төр2 жил өмнө

БНАЛАУ нь Монгол Улсыг АПЕК зэрэг бүс нутгийн үйл явцад нэгдэн ороход дэмжиж ажиллахаа нотлов

Нийгэм3 өдөр өмнө

ЭМЯ: Папиллома вирусийн эсрэг дархлаажуулалтын талаар мэдээлэл хийж байна

Ерөнхийлөгч3 өдөр өмнө

Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх 2025 оны төсвийн тухай хуульд ХОРИГ тавилаа

Нийгэм1 сар өмнө

Энэ амралтын өдрүүдэд ДОЛООН байршилд зам хааж, шинэчилнэ

Энтертайнмент5 сар өмнө

CHEF’s TABLE: Дэлхийд танигдсан зоогийг мэргэжлийн тогоочийн гараас амтлах үдэш

Энтертайнмент6 сар өмнө

Гар утсан дээрх ажлын App-уудаа устгахаас таны амралт эхэлнэ

Энтертайнмент6 сар өмнө

ATOX Esports анх удаа ESL Pro League-т оролцохоор боллоо

Эдийн засаг6 сар өмнө

“Замын-Үүд, Эрээний эдийн засгийн хамтын ажиллагааны бүс”-ийн хөрөнгө оруулалтын чуулга уулзалт боллоо

Улс төр6 сар өмнө

Д.Ганбат: Цалинтай ээжийн 50 мянган төгрөгийг цалин шиг цалин болгоё л доо

Улс төр6 сар өмнө

ШИНЭ ХОРШОО I Ардчилсан нам 180 мянга гаруй малчдаас уучлал гуйх ёстой

Улс төр6 сар өмнө

Шадар сайд, УОК-ын дарга С.Амарсайхан цаг үеийн асуудлаар мэдээлэл өгч байна

Дэлхий6 сар өмнө

ОХУ-ын ерөнхий сайдад Changan загвараар үйлдвэрлэсэн Волга автомашин бэлэглэжээ

Дэлхий6 сар өмнө

Киргизстаны нийслэлд Энэтхэг, Пакистаны оюутнууд, цагаачдын эсрэг үймээн гарчээ

Дэлхий6 сар өмнө

Франц улсад хар тамхины гэмт хэрэгтнийг замаас нь оргуулсан зэвсэгт халдлага гарав

Дэлхий6 сар өмнө

Өмнөд Солонгосын тагнуулын байгууллага Ким Жон Уныг магтсан суртал нэвтрүүлгийн дууг хориглох хүсэлт гаргажээ

Энтертайнмент7 сар өмнө

Apple компани iPad бүтээгдэхүүнийхээ шинэ загваруудыг танилцууллаа