Бидэнтэй нэгд

Нийгэм

Ш.Эрдэнэчимэг: 39 жарны түүхтэй хувцас минь өв, соёл түгээж байна

Нийтэлсэн

Археологийн хүрээлэнгийн эрдэмтэн судлаачид одоогоос 800-гаад жилийн өмнө хэрэглэж байсан мөнгөн ээмэг, бөгж, аяга, хүрэл ээмэг, модон сам зэрэг археологийн чухал олдворуудыг өчигдөр УДЭТ-ын гадна талбайд танилцуулсан юм. Энэ үйл ажиллагааны хүрээнд ШУА-ийн хүрээлэнгийн эрдэмтэн, судлаачид болон урлаг соёлын алдартнуудаас гадна Монголын түүх соёлын нэгээхэн хэсэг болсон үндэсний дээл хувцсаараа соёлын өвийг сурталчлан таниулах зорилготой иргэдийн төлөөлөл ирсэн байв. Тэдний нэг Увс аймгийн харьяат Иш.Эрдэнэчимэгтэй цөөн хором ярилцлаа.


-Таны хувьд соёлын өв гэж чухам юу вэ?

-Соёлын өв гэдэг бол тухайн оршин байх цаг хугацааны түүхийг баталгаажуулж байдаг онцлогтой зүйл. Өөрөөр хэлбэл соёлын өв гэдэг бол хүний оршихуй, гарал үүсэл, улс үндэстний мөн чанар төдийгүй өнгөрсөн, одоо, ирээдүй цагийг холбож байдаг биет ба биет бус хэмээн ангилагдах өртөө юм. Хүмүүс ихэвчлэн биет өвийг тодруулж, шагшин магтдаг ч өнөөдөр бидний амьдарч байгаа цаг хугацаанд хамгийн түгээмэл хэрэглэж, үр хойчдоо өвлүүлж буй өв соёл бол үндэсний хувцас юм. Хувцсаар нь угтаж, ухаанаар нь үднэ гэдэг ардын сэцэн үг бий. Тиймээс монголчууд эртнээс дээл, хувцас урлахдаа ухаан зарж бүтээдэг байсан. Миний өмссөн энэхүү дээл 39 жарны түүхтэй Евро-Азийн язгуур монгол хувцас. Гэхдээ би энэ хувцсаа түүхийн дурсгал болгон музейд тавихаас илүүтэй өөрөө гангарч, үр хүүхэддээ өвлүүлэхийг хүсч явдаг.

-Үндэсний хувцас бол оюуны өвийн биет хувилбар гэлээ. Та ямар мэргэжилтэй вэ, хэзээнээс өв, соёлын талаар судалгаа хийж эхэлсэн талаараа сонирхуулахгүй юу?

-Би инженер, механикч, зохион бүтээгч мэргэжилтэй ч 2009 оноос хойш монголчуудын түүх соёлыг судлан ажиллаж байна. Монгол түмний минь түүхийн нэгээхэн хэсэг соёл, ахуй амьдралыг шингээн хөгжиж ирсэн олон үндэстэн, ястны өмсгөл, эдлэл бол ард түмний хайрлах ёстой эрхэм өв мөнөөс мөн. Олон мянган жилийн түүхэн хөгжлийн явцад бий болж, үндэстнийхээ язгуур ахуй амьдралын онцлогийг таниулан, оюун санааны илэрхийлэл болсон зүйл бол яах аргагүй та бидний үндэсний дээл, хувцас юм. Бид үндэсний хувцсаараа дамжуулан өнгөрсөн үеэс олон түүхийг өвлөн авч, судалж буйтай адил үр хойчдоо агуу түүх соёл, уламжлалынхаа нэгээхэн хэсгийг ирээдүйд өвлүүлэн үлдээж, дэлхий дахинд Монгол үндэстэн гэдгээ түгээн таниулах өндөр ач холбогдолтой.

-Өв соёлоо түгээн дэлгэрүүлэх ажлыг цаашид хэрхэн хэрэгжүүлвэл зүйтэй гэж та бодож байна вэ?

-Манай улсад үндэстний соёлын өвийг хамгаалах тоотой хэдэн хүрээлэн үйл ажиллагаа явуулж байна. Хамгийн чухал нь эдгээр төвүүдээс гадна иргэдийн оролцоо өв, соёлоо хамгаалахад өндөр нөлөөтэй. Монголчууд өв, соёлоо судалж, таньж мэдэн зөв тээх хэрэгтэй. Зөв тээх гэж байгаа учир нь хэдэн зуун жилийн түүхтэй соёлын өвийн үнэт олдвороо өндөр үнээр худалдаж, хэн нэгний гэрт үзмэр болгох бус үр хойчдоо хадгалан, ирээдүйн баялаг гэдэг утгаар хандах хэрэгтэй санагддаг. Бид түүх, дурсгалын биет болоод биет бус арвин баялаг өв соёл түгээж байгаа хүмүүсийн нэг хэсэг учир үргэлж үлгэр жишээ болж, өөр, өөрийн чадах чинээгээрээ хувь нэмрээ оруулж амьдрах нь соёлыг түгээж байгаагийн бодит жишээ болно.

С.УНДАРМАА

CRI Монгол радио23 цаг өмнө

Хятадын өнгөлөг хотууд

CRI Монгол радио23 цаг өмнө

2024 оны Дэлхийн хотуудын өдрийн Хятад дахь арга хэмжээ Шанхайд нээлтээ хийв

CRI Монгол радио23 цаг өмнө

ЕХ-ны үйлдэл дотоод хагаралд хүргэж болзошгүйг анхааруулав

CRI Монгол радио23 цаг өмнө

Хятадын Олон улсын импортын 7-р экспогийн бэлтгэл бүрэн хангагдав

CRI Монгол радио23 цаг өмнө

1000 кВ-ын хэт өндөр хүчдэлийн хувьсах гүйдлийн төсөл албан ёсоор ашиглалтад орлоо

Нийгэм23 цаг өмнө

Машинд хавчуулагдсан хүнийг эсэн мэнд гаргажээ

Дэлхий23 цаг өмнө

БНХАУ-д 323.2 тэрбум юанийн хохирол учирчээ

Эдийн засаг23 цаг өмнө

“Дэлхийн хуримтлалын өдөр-2024” аяны хаалт боллоо

Дэлхий23 цаг өмнө

Жозеп Боррель Япон улсад айлчилна

Дэлхий23 цаг өмнө

Гэмт хэргийн гаралт ихэсдэг нь Хэллоуинтэй холбоотой юу?

Улс төр23 цаг өмнө

Төсвийн төслүүдийн хоёр дахь хэлэлцүүлэг үргэлжилж байна

Улс төр23 цаг өмнө

Цөмийн энергийн тухай хуулийг эцсийн хэлэлцүүлэгт шилжүүлэхээр боллоо

Энтертайнмент23 цаг өмнө

Ц.Цогбадрах ДАШТ-ээс хүрэл медаль хүртлээ

Улс төр2 өдөр өмнө

Зөөвч-Овоогоос 9 хүртэл хувийн буюу дэлхийн хамгийн өндөр АМНАТ авахаар тохирсон

Нийгэм2 өдөр өмнө

Цас орж, ихэнх нутгаар ХҮЙТЭРНЭ

Энтертайнмент3 жил өмнө

ХАЙРЫН ШҮЛЭГ | Хайраар жигүүрлэсэн зүрх хамгийн тунгалаг байдаг

Дэлхий2 жил өмнө

Монголын чадамгай гадаад бодлогын механизм эргэн ирлээ

Нийгэм1 жил өмнө

Э.Дуламсүрэн: Дайвар ачаатай тохиолдолд “УЛААН ГАРЦ”-аар нэвтрэх ёстой

Дэлхий10 сар өмнө

Согтуу зорчигч ажилтныг хазсан шалтгаанаар АНУ руу ниссэн ANA компанийн онгоц Токиод буцаж газарджээ

Эдийн засаг2 жил өмнө

Талын Зам -Шинэ Хөгжлийн гарц

Нийгэм1 жил өмнө

Х.Мөнхзаяа: Би тулга тойрсон жижиг улаач байхыг хүсдэггүй

Улс төр2 жил өмнө

АН-ын бүлгээс Монгол Улсад нүүрлэсэн 13 ХЯМРАЛЫГ нэрлэлээ

Нийгэм11 сар өмнө

Г.Болормаа: Эрх баригчид “Авлигын шүүх” гэх хэдхэн шүүгчтэй учраа олохыг хүсэж байна

Нийгэм2 жил өмнө

Монгол Улсын Төрийн сүлд, далбаа хэрхэн бүтсэн талаар түүх

Нийгэм2 жил өмнө

Аймаг, сумдын баяр наадмын товыг НЭГТГЭН ХҮРГЭЖ БАЙНА

Covid-193 жил өмнө

Коронавируст халдварын эсрэг дархлаажуулалтын 35 цэгийн байршил

Эдийн засаг2 жил өмнө

ГЕГ-ын статистик мэдээлэл

Нийгэм2 жил өмнө

Сун Гүй Мин: Монголын уул уурхайн салбарын хөгжилд Шинь Шинь компани хоёр том технологи нэвтрүүлсэн

Улс төр2 жил өмнө

Ханшийг тогтворжуулах чиглэлээр интервенц хийдэггүй

Эдийн засаг3 жил өмнө

Нөөцийн мах зах, худалдааны төвөөс 1.6 дахин хямд байна

Нийгэм2 долоо хоног өмнө

Энэ амралтын өдрүүдэд ДОЛООН байршилд зам хааж, шинэчилнэ

Энтертайнмент5 сар өмнө

CHEF’s TABLE: Дэлхийд танигдсан зоогийг мэргэжлийн тогоочийн гараас амтлах үдэш

Энтертайнмент5 сар өмнө

Гар утсан дээрх ажлын App-уудаа устгахаас таны амралт эхэлнэ

Энтертайнмент5 сар өмнө

ATOX Esports анх удаа ESL Pro League-т оролцохоор боллоо

Эдийн засаг5 сар өмнө

“Замын-Үүд, Эрээний эдийн засгийн хамтын ажиллагааны бүс”-ийн хөрөнгө оруулалтын чуулга уулзалт боллоо

Улс төр5 сар өмнө

Д.Ганбат: Цалинтай ээжийн 50 мянган төгрөгийг цалин шиг цалин болгоё л доо

Улс төр5 сар өмнө

ШИНЭ ХОРШОО I Ардчилсан нам 180 мянга гаруй малчдаас уучлал гуйх ёстой

Улс төр5 сар өмнө

Шадар сайд, УОК-ын дарга С.Амарсайхан цаг үеийн асуудлаар мэдээлэл өгч байна

Дэлхий5 сар өмнө

ОХУ-ын ерөнхий сайдад Changan загвараар үйлдвэрлэсэн Волга автомашин бэлэглэжээ

Дэлхий6 сар өмнө

Киргизстаны нийслэлд Энэтхэг, Пакистаны оюутнууд, цагаачдын эсрэг үймээн гарчээ

Дэлхий6 сар өмнө

Франц улсад хар тамхины гэмт хэрэгтнийг замаас нь оргуулсан зэвсэгт халдлага гарав

Дэлхий6 сар өмнө

Өмнөд Солонгосын тагнуулын байгууллага Ким Жон Уныг магтсан суртал нэвтрүүлгийн дууг хориглох хүсэлт гаргажээ

Энтертайнмент6 сар өмнө

Apple компани iPad бүтээгдэхүүнийхээ шинэ загваруудыг танилцууллаа

Дэлхий6 сар өмнө

Хүчтэй борооны улмаас Хятадад хурдны зам нурж, 24 хүн амиа алдав

Энтертайнмент6 сар өмнө

БНСУ “BTS” хэмээх нэртэй хиймэл дагуул хөөргөжээ