Бидэнтэй нэгд

Нийгэм

Хот руу оруулах нэг кг махнаас ч гарал үүслийн бичиг шаардана

Нийтэлсэн

Монголчууд өвлийн идшээ бэлтгэж эхэлж байгаатай холбоотойгоор НМЭГ-ын Хяналт, эрсдэлийн үнэлгээний хэлтсийн дарга И.Жавхлантаас мал эмнэлгийн гарал үүслийн гэрчилгээг хэрхэн авах талаар тодрууллаа.


-Мал, малын гаралтай түүхий эд, бүтээгдэхүүнийг гарал үүслийн гэрчилгээнд үндэслэн хот руу нэвтрүүлдэг. Энэ талаар хяналт шалгалт хэр явагдаж байна вэ. Цар тахалтай холбоотойгоор шалгуур өндөрссөн үү?

-Мал амьтны эрүүл мэндийн тухай хууль батлагдсанаар мал эмнэлэгт малын гарал үүсэл­тэй холбогдох хяналтын чиг үүрэг оногдсон. Өнөөдрийн байд­лаар Улаанбаатар хот руу орж гарах хяналтын таван цэг дээр үйл ажиллагаа явагдаж байна. Цаашдаа Засгийн газрын тогтоол, нийслэлийн Засаг даргын захирамжийн дагуу есөн цэг дээр хяналт ажиллах юм. 21 аймаг, бүх сумаас хот руу орж ирж байгаа мал, малын гаралтай түүхий эд, бүтээгдэхүүнд цахим гэрчилгээ олгож байгаа. Цахим гэрчилгээг хянахдаа гар утсаараа ч шалгах боломжтой. Энэ хяналтыг мал эмнэлгийн газар, мэргэжлийн хяналт, цагдаагийн байгууллагаас хийж байна.

-Улаанбаатар хотын иргэд өвлийн идшээ бэлтгээд эхэлжээ. Орон нутагт байгаа аав, ээж, хамаатан садныхаасаа өвлийн идшээ бэлтгээд хотыг зорих хүмүүс олон шүү дээ. Тэр хүн бүрээс малын гарал үүслийн гэрчилгээ шаардах уу?

-Халдварт өвчин тээвэрлэхдээ хүрвэл нэг килограмм мах, мянган толгой малны алийг нь ч ялгахгүй. Тиймээс хэнээс ч бай, хэчнээн хэмжээний махнаас ч бай мал эмнэлгийн гэрчилгээг шаардана. Мал эмнэлгийн гэрчилгээ цахимд шилжсэн учраас ямар нэгэн байдлаар олгогдохгүй, олгохгүй байна гэсэн асуудал байхгүй.

-Нэг килограмм мах, нэг хонь идэшний зориулалтаар оруулж ирсэн ч гэрчилгээ шаардана гэсэн үг үү?

-Яг идэшний зориулалтаар гээд хот руу оруулж байгаа ганц, хоёр хониноос заавал мал эмнэлгийн гэрчилгээ гээд төвөг удаад байдаггүй шүү дээ. Ийм тохиолдолд хууль, дүрмээ сануулаад иргэдийг хот руу нэвтрүүлдэг. Гэхдээ хүнсний зориулалтаар хэрэглэх учраас мал, эмнэлгийн гэрчилгээ авахгүй байж болно гэсэн хуулийн заалт байхгүй.

-Хот руу бод мал оруулахад илүү хяналттай байгаа сурагтай?

-Мал эмнэлгийн гэрчилгээг яагаад бод малд илүү шаарддаг вэ гэхээр малын хулгайтай холбоотой. Мал нь хүний амь­жир­гаатай холбоотой, нэг үхэр ч байсан мал эмнэлгийн гэр­чилгээтэй байна гэдэг нь хулгайн мал биш гэсэн баталгаа болдог.

-Малын гарал үүслийн гэрчил­гээгүй бол хууль зөрчсөн гэж үзэх үү?

-Зөрчлийн тухай хуулиар хувь хүн 150 мянган төгрөг, аж ахуйн нэгж 1.5 сая төгрөгөөр торгуулах заалт бий.

-Тэгвэл хот руу тээвэрлэж явсан махыг нь оруулахгүй гэх хуулийн заалт байдаг уу?

-Хяналтын цэгүүд дээр 14 хоног хүртэл саатуулж, тэр хугацаандаа мал, мах тээвэрлэж байгаа эзнээс нь бүх зардлыг гаргуулж шинжилгээ хийлгэж болох тухай хуулийн заалт бий. Гэхдээ ийнхүү шинжилгээ хийлгэх нь асар өндөр зардалтай. Ерөөсөө мал эмнэлгийн гэрчилгээг л авсан байхад ямар нэг хүндрэл байхгүй.

-Мал эмнэлгийн гэрчилгээ нь эрүүл мах гэдэг хамгийн том баталгаа болж байна. Нөгөө талаас малын хулгайгаас сэр­гийлэх ач холбогдолтой. Гэвч уг гэрчилгээг авахад хөөцөлд­лөгөө хэр орох бол. Гэрчилгээг хаанаас авах ёстой вэ?

-Цахим гэрчилгээ олгож байгаа учраас дараалал, бэрхшээл бараг үүсэхгүй болсон. Малчны хотноос орж, гарч байгаа болон бүх малын эрүүл мэндийн мэдээлэл ч цахимжсан. Цахим гэрчилгээ гэж зургаан оронтой код буюу тоо аваад болно. Шалгаж байгаа газарт тухайн зургаан оронтой тоогоо хийхэд мэдээлэл гараад ирдэг. Тиймээс малын хулгайгаас сэргийлнэ. Малын халдварт өвчнөөс сэргийлнэ. Хүн амын хүнсний хэрэгцээнд чанар, аюулгүй байдлын шаардлага хан­га­сан бүтээгдэхүүн очиж байна.

Мал эмнэлгийн гэрчилгээг сумын мал эмнэлгээс авна. Сумынхаа хувийн мал эмнэл­гүүдээс ч авч болно. Яагаад сумын мал эмнэлгүүд гэрчилгээ олгож байна вэ гэхээр тухайн орон нутгийнхаа халдварт өвчний зураглалыг сайн мэддэг, түүнийхээ дагуу вакцин, тарилгаа хийдэг. Тийм учраас дүүрэг, хороо, аймаг, сум, багаас эрүүл мах гарч байна гэдэг баталгаажилтыг тухайн орон нутгийн мал эмнэлэг л олгож чадна.

-Эрүүл мал хэмээн баталгаа­жуулахад вакцинд хамрагдах ёстой гэсэн нэг шаардлага байна. Үүнийг тодруулбал?

-Мал эмнэлгийн цахим систем дээр тухайн Бат гэж айлынх хэдэн малтай, хэзээ малаа вакцин, тарилгад хамруулсан гэх мэт бүх мэдээлэл бүртгэгдсэн байдгийг сая хэллээ. Малын вакцины хувьд таригдсанаас хойш 21 хоногийн дараа л хүнсний зориулалтаар ашиглаж болно. 21 хоногийн дараа тухайн маланд бүрэн дарх­лаа тогтсон гэж үзэж мал эмнэлгийн гэрчилгээг олгоно. Түүнчлэн 14-21 хоногт тухайн вакцины үлдэгдэл, химийн бодис малын биеэс гадагшилдаг.

-Мал эмнэлгийн гэрчилгээг юуг анхаарч олгодог вэ?

-Нэгдүгээрт, тухайн орон нутагт гоц халдварт болон халд­варт өвчин, шимэгч буюу паразит өвчин гарсан уу, үгүй юу гэдэгт үндэслэнэ. Хоёрдугаарт, тухайн орон нутагт зонхилж гардаг халдварт өвчнүүдийн хүрээнд урьдчилан сэргийлэх вакцин, тарилгад хамрагдсан уу, үгүй юу гэдгийг үзэж судлана. Дараа нь тухайн малд эрүүл мэндийн үзлэг хийгээд ямар нэг өвчний шинж тэмдэггүй тохиолдолд мал эмнэлгийн гэрчилгээ олгож байгаа. Мал, амьтны мах болон түүхий эд бүтээгдэхүүнд яг энэ байдлаар гэрчилгээ авах ёстой.

-Мал эмнэлгийн гэрчилгээ хэдэн төгрөгийн үнэтэй байдаг вэ?

-Харьцангуй хямд үнэтэй. Хөдөө, орон нутагт 1990 гаруй онд мөрдөгдөж байсан тарифын дагуу явж байгаа. Нийслэлийн хувьд 2007 онд НИТХ-аар батлагдсан тарифаар үйлчилдэг.

CRI Монгол радио5 өдөр өмнө

Хятад Бразил дипломат харилцаа тогтоосны 50 жилийн ойг тэмдэглэв

CRI Монгол радио5 өдөр өмнө

“Ши Жиньпиний эшлэх дуртай хэлц үгс” Бразилийн хэвлэл мэдээллээр цацагдлаа

CRI Монгол радио5 өдөр өмнө

Гарын үсэг зурах ёслолд оролцон сэтгүүлчидтэй уулзав

CRI Монгол радио5 өдөр өмнө

Ши Жиньпин Бразилын ерөнхийлөгчтэй хэлэлцээ хийв

Энтертайнмент6 өдөр өмнө

АНУ-ын Хууль зүйн яам “Google”-ийн “Chrome” хөтчийг заруулах арга хэмжээ авна

Улс төр6 өдөр өмнө

Цахим гарын үсгээр баталгаажсан гэрээнүүд олон улсад хүлээн зөвшөөрөгддөг болно

Улс төр6 өдөр өмнө

УИХ-ын дарга Д.Амарбаясгалан худал мэдээлэлд залруулга хийж, уучлалт гуйхыг шаардав

Нийгэм6 өдөр өмнө

ЭМЯ: Папиллома вирусийн эсрэг дархлаажуулалтын талаар мэдээлэл хийж байна

Нийгэм6 өдөр өмнө

Орц, гарц хааж, дулааны шугамыг эвдсэн барилгын компанийн үйл ажиллагааг түр зогсоолоо

Нийгэм6 өдөр өмнө

Хогийн цэг дээрээс 142 ширхэг хавтас хураан авчээ

Энтертайнмент6 өдөр өмнө

МҮОХ-ны төлөөлөгчид БНХАУ-ын Хөх хотноо ажиллаж байна

Энтертайнмент6 өдөр өмнө

С.Мөнхзул пауэрлифтингийн ДАШТ-ээс алтан медаль хүртлээ

Улс төр6 өдөр өмнө

Б.ДЭЛГЭРСАЙХАН: Богд уулыг нүхлэх эсэхийг иргэдээс асууна

Ерөнхийлөгч6 өдөр өмнө

Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх 2025 оны төсвийн тухай хуульд ХОРИГ тавилаа

CRI Монгол радио6 өдөр өмнө

Ши Жиньпин Бразилиад хүрэлцэн очиж Бразилд төрийн айлчлал хийж байна

Дэлхий2 жил өмнө

Монголын чадамгай гадаад бодлогын механизм эргэн ирлээ

Нийгэм1 жил өмнө

Э.Дуламсүрэн: Дайвар ачаатай тохиолдолд “УЛААН ГАРЦ”-аар нэвтрэх ёстой

Дэлхий10 сар өмнө

Согтуу зорчигч ажилтныг хазсан шалтгаанаар АНУ руу ниссэн ANA компанийн онгоц Токиод буцаж газарджээ

Эдийн засаг2 жил өмнө

Талын Зам -Шинэ Хөгжлийн гарц

Нийгэм1 жил өмнө

Х.Мөнхзаяа: Би тулга тойрсон жижиг улаач байхыг хүсдэггүй

Нийгэм2 жил өмнө

Монгол Улсын Төрийн сүлд, далбаа хэрхэн бүтсэн талаар түүх

Улс төр2 жил өмнө

АН-ын бүлгээс Монгол Улсад нүүрлэсэн 13 ХЯМРАЛЫГ нэрлэлээ

Нийгэм12 сар өмнө

Г.Болормаа: Эрх баригчид “Авлигын шүүх” гэх хэдхэн шүүгчтэй учраа олохыг хүсэж байна

Нийгэм2 жил өмнө

Аймаг, сумдын баяр наадмын товыг НЭГТГЭН ХҮРГЭЖ БАЙНА

Эдийн засаг2 жил өмнө

ГЕГ-ын статистик мэдээлэл

Covid-193 жил өмнө

Коронавируст халдварын эсрэг дархлаажуулалтын 35 цэгийн байршил

Нийгэм2 жил өмнө

Сун Гүй Мин: Монголын уул уурхайн салбарын хөгжилд Шинь Шинь компани хоёр том технологи нэвтрүүлсэн

Улс төр2 жил өмнө

Ханшийг тогтворжуулах чиглэлээр интервенц хийдэггүй

Эдийн засаг3 жил өмнө

Нөөцийн мах зах, худалдааны төвөөс 1.6 дахин хямд байна

Улс төр2 жил өмнө

БНАЛАУ нь Монгол Улсыг АПЕК зэрэг бүс нутгийн үйл явцад нэгдэн ороход дэмжиж ажиллахаа нотлов

Нийгэм6 өдөр өмнө

ЭМЯ: Папиллома вирусийн эсрэг дархлаажуулалтын талаар мэдээлэл хийж байна

Ерөнхийлөгч6 өдөр өмнө

Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх 2025 оны төсвийн тухай хуульд ХОРИГ тавилаа

Нийгэм1 сар өмнө

Энэ амралтын өдрүүдэд ДОЛООН байршилд зам хааж, шинэчилнэ

Энтертайнмент5 сар өмнө

CHEF’s TABLE: Дэлхийд танигдсан зоогийг мэргэжлийн тогоочийн гараас амтлах үдэш

Энтертайнмент6 сар өмнө

Гар утсан дээрх ажлын App-уудаа устгахаас таны амралт эхэлнэ

Энтертайнмент6 сар өмнө

ATOX Esports анх удаа ESL Pro League-т оролцохоор боллоо

Эдийн засаг6 сар өмнө

“Замын-Үүд, Эрээний эдийн засгийн хамтын ажиллагааны бүс”-ийн хөрөнгө оруулалтын чуулга уулзалт боллоо

Улс төр6 сар өмнө

Д.Ганбат: Цалинтай ээжийн 50 мянган төгрөгийг цалин шиг цалин болгоё л доо

Улс төр6 сар өмнө

ШИНЭ ХОРШОО I Ардчилсан нам 180 мянга гаруй малчдаас уучлал гуйх ёстой

Улс төр6 сар өмнө

Шадар сайд, УОК-ын дарга С.Амарсайхан цаг үеийн асуудлаар мэдээлэл өгч байна

Дэлхий6 сар өмнө

ОХУ-ын ерөнхий сайдад Changan загвараар үйлдвэрлэсэн Волга автомашин бэлэглэжээ

Дэлхий6 сар өмнө

Киргизстаны нийслэлд Энэтхэг, Пакистаны оюутнууд, цагаачдын эсрэг үймээн гарчээ

Дэлхий7 сар өмнө

Франц улсад хар тамхины гэмт хэрэгтнийг замаас нь оргуулсан зэвсэгт халдлага гарав

Дэлхий7 сар өмнө

Өмнөд Солонгосын тагнуулын байгууллага Ким Жон Уныг магтсан суртал нэвтрүүлгийн дууг хориглох хүсэлт гаргажээ

Энтертайнмент7 сар өмнө

Apple компани iPad бүтээгдэхүүнийхээ шинэ загваруудыг танилцууллаа