Бидэнтэй нэгд

Нийгэм

Ч.Эрдэнэбаяр: Программ хангамжийн инженер аль ч улсад ажиллах боломжтой

Нийтэлсэн

“Зууны мэдээ” сонин дэлхийн өнцөг булан бүрд ажиллаж амьдарч буй элэг нэгт монголчуудынхаа үзэл бодлыг хүргэх үүднээс “Миний Монгол” буланг санаачлан эхлүүлж, “Хилийн чанад дахь Монголчуудын зөвлөл” ТББ-тай хамтран цуврал ярилцлагуудыг хүргэж байгаа билээ. Энэ удаа дэлхийн технологийн салбартаа тэргүүлэгч “Amdocs” компанийн Программ хангамжийн ахлах инженер Ч.Эрдэнэбаяртай ярилцлаа.

-Та одоо АНУ-д ажилладаг. Гэхдээ өмнө нь БНСУ, Германд сурч байсан гэж сонссон. Эдгээр улсуудад хэрхэн суралцах болсон юм бэ?
-Намайг Чинбатын Эрдэнэбаяр гэдэг. Эрдэнэт хотод төрж өссөн. Ахлах ангиа төгсөөд их сургуульд сурахаар анх удаа Улаанбаатар хот руу очиж байлаа. Хүрээ дээд сургуульд програм хангамжийн чиглэлээр бакалаврын зэргээ хамгаалсан.

Дараа нь Герман улсад оюутан солилцооны хөтөлбөрөөр хагас жил орчим суралцаад, 2009 оны аравдугаар сараас Голомт банкны Мэдээлэл Технологийн Хэлтэст (тухайн үеийн нэршил) Программ хангамжийн инженерээр ажиллаж эхэлсэн. Ийн 2013 онд Солонгос улсын Yonsei их сургуульд магистрт суралцахаар БНСУ-г зорьж, сургуулиа төгсөөд “SMInfoTech” гэдэг компанид Программын инженерээр 2017 онд ажиллаж байсан. Одоогоор АНУ-ын “Amdocs” программ хангамжийн компанид Програм хангамжийн ахлах инженерээр ажиллаж байна.

Хоёр дахь магистартаа суралцахаар 2019 оны наймдугаар сард Америкт ирж байлаа. Манай сургууль IT-н чиглэлээр АНУ-д ажиллах зорилготой хүмүүст боломж олгодгоороо бусдаас давуу талтай. Хамт ажиллаж байсан найзуудаасаа сургуулийнхаа тухай сонсоод АНУ-д ажиллах боломж нээлттэй байдаг юм байна гэж бодоод ирж байсан. Жил орчмын хугацаанд хичээлээ үзэж дуусаад, ажлаа хайж эхэлсэн.

-Ажилд орохдоо 1200 гаруй анкет бөглөсөн юм билээ. Энэ тухайгаа сонирхуулбал. Дэлхийд тэргүүлэгч оронд ажилд ороход их хичээл зүтгэл шаардсан уу?
-2020 оны дөрөвдүгээр сараас ажлаа хайж эхлэхэд цар тахлын улмаас олон газар хаалгаа хааж ажилчдаа цомхтгож эхэлсэн үе таарсан. Бүтэн зургаан сарын турш өдөр бүр компаниудад анкетаа өгч байсан. Гэвч яг энэ эгзэгтэй цаг үед ихэнх компани гадаад ажилчид, тэр дундаа оюутны визтэй гадаад иргэдийг ажилд авах нь эрс багассан байсан. Энэ хугацаанд өргөдлөө өгч байсан газруудаа тэмдэглэл хөтөлж байсан минь надад их хэрэг болсон.

Юун дээр алдсанаа дараа нь заавал хайж судалгаа хийж байсан минь дараа дараагийн газруудад шалгалт өгөхөд их тус нэмэр болж байсан. Амралтын өдөр гэж мэдэхгүйгээр л зургаан сарын хугацааг өнгөрөөсөн дөө.

Миний хувьд 1240 газар өргөдөл гаргахад тийм ч хэцүү байгаагүй ээ. Нэгэнт зориод ирсэн юм чинь заавал ард нь гарна гэсэн бодол тээн өдөр бүр сууж, ажлын байрны талаар судалгаа хийж компаниудад өргөдөл гаргаж байсан. Олон газраас “Таныг ажилд авах боломжгүй” гэдэг хариу аваад эхэндээ сэтгэлээр унаж байлаа.

Гэвч энэ бүхнээс суралцаад ард нь гарахад маш их зүйл сурч ойлгосон. Нэг компанид шалгалт өгөөд унахад тэр уналтаас маш их зүйлийг ойлгож авдаг юм байна лээ. Юун дээр алдсанаа дараа нь заавал хайж судалгаа хийж байсан минь дараа дараагийн газруудад шалгалт өгөхөд их тус нэмэр болж байсан. Амралтын өдөр гэж мэдэхгүйгээр л зургаан сарын хугацааг өнгөрөөсөн дөө.

-Одоогийн компанидаа ажилд ороход туршлага ихтэй учир хүндрэл бага байсан уу?
-Анх програмчлалын (Java хэл дээр) болон вэб (Frontend & Backend) хөгжүүлэлтийн шалгалт авсан. Дэлгэцээ share хийж байгаад шууд вэб хуудас хийж шалгалт өгнө гэсэн үг.

Мөн программчлалын мэдлэгээ дээшлүүлж, хэлсэндээ хүрдэг занг өөртөө төлөвшүүлэх хэрэгтэй. Гадаадад сурч, ажиллахдаа олон зүйлийг ойлгож авсан.

Миний хувьд энэ вэб хөгжүүлэлт дээр маш сайн бэлдсэн байсан учир ямар нэгэн асуудалгүй даваад гарсан. Мөн дараагийн шатны ярилцлага нь голдуу асуудалд хэрхэн хандах талаар тандалт маягийн ярилцлага байдаг.

Үүнийгээ сайн өгсөн гэж бодож байна. Манай компанийн хувьд олон орны ажилчидтай, (multicultural) олон соёлт компани учир та аль улсын иргэн байх нь хамаагүй ажлаа хийж чадвартай бол яг л америк иргэн шиг хангамж, цалинг нь өгөөд бүх боломж бололцоогоор нь ажиллуулдаг. Мөн ажлын цагийн маш уян хатан байдал нь намайг энэ компанид ороход нөлөөлсөн.

-Чадвартай бол мэдээллийн технологийн инженерүүд аль ч улсад ажиллаж болдгоороо онцлогтой бололтой?
-Би Монголд Голомт банканд, Солонгос улсад агуулахын автоматжуулалтын систем хөгжүүлэлтийн компанид, одоогоор АНУ-д гээд гурван өөр оронд ажиллаж байсан туршлагатай.

Программ хангамжийн инженер хүн мэргэжлээрээ аль ч улсад ажиллах боломжтойгоороо маш их давуу талтай байдаг. Мөн орчин үед бүхий л зүйл технологи суурьтай болж байгаа тул энэ талын мэргэжилтнүүд маш их хэрэгтэй. Тиймээс ажлын байр олдохгүй гэсэн айдасгүй, цалин хангамж өндөр үнэлгээтэй байдаг. Хэцүү тал нь удаан хугацаагаар сууж сурах л юм даа.

-Америкт инженерээр ажиллах зорилго тавилаа гэж бодъё. Тэгвэл бэлтгэлээ юунаас эхэлж базаах, ямар чадвар, төлөвшлийг өөртөө бий болгох хэрэгтэй вэ?
-Миний бодлоор хамгийн түрүүнд Англи хэлний мэдлэгээ сайжруулах хэрэгтэй. Зөвхөн англи хэлтэй байхад аль ч улсад энэ мэргэжлээр ажиллах боломж нь нээлттэй. Мөн программчлалын мэдлэгээ дээшлүүлж, хэлсэндээ хүрдэг занг өөртөө төлөвшүүлэх хэрэгтэй. Гадаадад сурч, ажиллахдаа олон зүйлийг ойлгож авсан.

Нэгдүгээрт, би гэдгээ таньж мэдсэн нь маш том ололт юм болов уу. Оюутан болоод эсвэл ажилд ороод анхандаа юу ч мэдэхгүй хамгийн муу нь, чадваргүй гэдгээ мэдэх шиг гайхамшиг байхгүй дээ. Үүний дараах жинхэнэ өөрчлөлт, дэвшилт таны хичээл зүтгэлээс л шалтгаална. Аливаа юм бүхний эхлэл хэцүү байдаг. Миний хувьд comfortzone (тав тухтай орчин)-оосоо гарах нь илүү том амжилтын үндэс гэж боддог.

Хэцүү зүйлүүд мэдээж тулгардаг ч сайхан зүйл нь түүнээсээ их. Сайн хүмүүсээр хүрээлүүлж, олон мундаг багш нараар хичээл заалгаж байсан минь надад маш их урам зориг өгч байсан. Залуучууддаа зорилгодоо үнэнч, тууштай байгаарай гэж зөвлөе.

CRI Монгол радио4 өдөр өмнө

Хятадын өнгөлөг хотууд

CRI Монгол радио4 өдөр өмнө

2024 оны Дэлхийн хотуудын өдрийн Хятад дахь арга хэмжээ Шанхайд нээлтээ хийв

CRI Монгол радио4 өдөр өмнө

ЕХ-ны үйлдэл дотоод хагаралд хүргэж болзошгүйг анхааруулав

CRI Монгол радио4 өдөр өмнө

Хятадын Олон улсын импортын 7-р экспогийн бэлтгэл бүрэн хангагдав

CRI Монгол радио4 өдөр өмнө

1000 кВ-ын хэт өндөр хүчдэлийн хувьсах гүйдлийн төсөл албан ёсоор ашиглалтад орлоо

Нийгэм4 өдөр өмнө

Машинд хавчуулагдсан хүнийг эсэн мэнд гаргажээ

Дэлхий4 өдөр өмнө

БНХАУ-д 323.2 тэрбум юанийн хохирол учирчээ

Эдийн засаг4 өдөр өмнө

“Дэлхийн хуримтлалын өдөр-2024” аяны хаалт боллоо

Дэлхий4 өдөр өмнө

Жозеп Боррель Япон улсад айлчилна

Дэлхий4 өдөр өмнө

Гэмт хэргийн гаралт ихэсдэг нь Хэллоуинтэй холбоотой юу?

Улс төр4 өдөр өмнө

Төсвийн төслүүдийн хоёр дахь хэлэлцүүлэг үргэлжилж байна

Улс төр4 өдөр өмнө

Цөмийн энергийн тухай хуулийг эцсийн хэлэлцүүлэгт шилжүүлэхээр боллоо

Энтертайнмент4 өдөр өмнө

Ц.Цогбадрах ДАШТ-ээс хүрэл медаль хүртлээ

Улс төр5 өдөр өмнө

Зөөвч-Овоогоос 9 хүртэл хувийн буюу дэлхийн хамгийн өндөр АМНАТ авахаар тохирсон

Нийгэм5 өдөр өмнө

Цас орж, ихэнх нутгаар ХҮЙТЭРНЭ

Энтертайнмент3 жил өмнө

ХАЙРЫН ШҮЛЭГ | Хайраар жигүүрлэсэн зүрх хамгийн тунгалаг байдаг

Дэлхий2 жил өмнө

Монголын чадамгай гадаад бодлогын механизм эргэн ирлээ

Нийгэм1 жил өмнө

Э.Дуламсүрэн: Дайвар ачаатай тохиолдолд “УЛААН ГАРЦ”-аар нэвтрэх ёстой

Дэлхий10 сар өмнө

Согтуу зорчигч ажилтныг хазсан шалтгаанаар АНУ руу ниссэн ANA компанийн онгоц Токиод буцаж газарджээ

Эдийн засаг2 жил өмнө

Талын Зам -Шинэ Хөгжлийн гарц

Нийгэм1 жил өмнө

Х.Мөнхзаяа: Би тулга тойрсон жижиг улаач байхыг хүсдэггүй

Улс төр2 жил өмнө

АН-ын бүлгээс Монгол Улсад нүүрлэсэн 13 ХЯМРАЛЫГ нэрлэлээ

Нийгэм11 сар өмнө

Г.Болормаа: Эрх баригчид “Авлигын шүүх” гэх хэдхэн шүүгчтэй учраа олохыг хүсэж байна

Нийгэм2 жил өмнө

Монгол Улсын Төрийн сүлд, далбаа хэрхэн бүтсэн талаар түүх

Нийгэм2 жил өмнө

Аймаг, сумдын баяр наадмын товыг НЭГТГЭН ХҮРГЭЖ БАЙНА

Covid-193 жил өмнө

Коронавируст халдварын эсрэг дархлаажуулалтын 35 цэгийн байршил

Эдийн засаг2 жил өмнө

ГЕГ-ын статистик мэдээлэл

Нийгэм2 жил өмнө

Сун Гүй Мин: Монголын уул уурхайн салбарын хөгжилд Шинь Шинь компани хоёр том технологи нэвтрүүлсэн

Улс төр2 жил өмнө

Ханшийг тогтворжуулах чиглэлээр интервенц хийдэггүй

Эдийн засаг3 жил өмнө

Нөөцийн мах зах, худалдааны төвөөс 1.6 дахин хямд байна

Нийгэм3 долоо хоног өмнө

Энэ амралтын өдрүүдэд ДОЛООН байршилд зам хааж, шинэчилнэ

Энтертайнмент5 сар өмнө

CHEF’s TABLE: Дэлхийд танигдсан зоогийг мэргэжлийн тогоочийн гараас амтлах үдэш

Энтертайнмент5 сар өмнө

Гар утсан дээрх ажлын App-уудаа устгахаас таны амралт эхэлнэ

Энтертайнмент5 сар өмнө

ATOX Esports анх удаа ESL Pro League-т оролцохоор боллоо

Эдийн засаг5 сар өмнө

“Замын-Үүд, Эрээний эдийн засгийн хамтын ажиллагааны бүс”-ийн хөрөнгө оруулалтын чуулга уулзалт боллоо

Улс төр5 сар өмнө

Д.Ганбат: Цалинтай ээжийн 50 мянган төгрөгийг цалин шиг цалин болгоё л доо

Улс төр5 сар өмнө

ШИНЭ ХОРШОО I Ардчилсан нам 180 мянга гаруй малчдаас уучлал гуйх ёстой

Улс төр5 сар өмнө

Шадар сайд, УОК-ын дарга С.Амарсайхан цаг үеийн асуудлаар мэдээлэл өгч байна

Дэлхий6 сар өмнө

ОХУ-ын ерөнхий сайдад Changan загвараар үйлдвэрлэсэн Волга автомашин бэлэглэжээ

Дэлхий6 сар өмнө

Киргизстаны нийслэлд Энэтхэг, Пакистаны оюутнууд, цагаачдын эсрэг үймээн гарчээ

Дэлхий6 сар өмнө

Франц улсад хар тамхины гэмт хэрэгтнийг замаас нь оргуулсан зэвсэгт халдлага гарав

Дэлхий6 сар өмнө

Өмнөд Солонгосын тагнуулын байгууллага Ким Жон Уныг магтсан суртал нэвтрүүлгийн дууг хориглох хүсэлт гаргажээ

Энтертайнмент6 сар өмнө

Apple компани iPad бүтээгдэхүүнийхээ шинэ загваруудыг танилцууллаа

Дэлхий6 сар өмнө

Хүчтэй борооны улмаас Хятадад хурдны зам нурж, 24 хүн амиа алдав

Энтертайнмент6 сар өмнө

БНСУ “BTS” хэмээх нэртэй хиймэл дагуул хөөргөжээ