Ногоон хөгжлийн шинэ домог

Канбаши буюу Хиа багш шинэ дүүрэг нь ӨМӨЗО-ны Ордос хотын төв өмнө хэсэгт байрладаг бөгөөд тус хотын захиргааны байдаг газар юм.

” Шороо шуурч, элс нүүдэллэн, байшин дарагдаж, хүмүүс холдох” нь түүхэн дэх Канбашийн дүр төрх байжээ. 2000 онд шинэ дүүргийн төлөвлөлт, бүтээн байгуулалт эхэлснээс хойш Канбаши экологийн орчныг тасралтгүй сайжруулж, байгаль орчин бол алт хэмээх ойлголтыг бодит ажил хэрэг болгон, ногоон хөгжлийн шинэ домгийг бүтээжээ.

Өдгөө Канбаши дүүргийн гудамжаар явахад агаар нь цэнгэг, ус нь тунгалаг, цэцэг ургамалаар дүүрэн байж, ногоон байгууламжийн хэмжээ 49% хүрчээ. Хуатай групп гэх ганц байдаг үйлдвэр нь Ордос хотын эрчим хүч хэмнэж, нүүрстөрөгчийн ялгаруулалтыг бууруулах чиглэлээр ажиллаж буй тэргүүний нэгж юм. Канбаши экологийн гарамгай ололт амжилтаараа Хятадын “Үндэсний экологийн соёл иргэншлийн бүтээн байгуулалтын үлгэр жишээ бүс”-ээр нэрлэгдэж, НҮБ-ын цөлжилттэй тэмцэх конвенцын талуудын 13-р бага хурлыг амжилттай зохион байгуулсан юм.

Ногоон Канбаши шинээр босов. Гэхдээ энэ эзгүй талд нүүрстөрөгчийг шингээх зорилгоор мод, зүлэг тарина гэдэг тийм ч хялбар явдал биш юм. Ногоон байгууламжид Канбаши өөртөө тохирсон “зам”-ыг эрэлхийлэв. Нутгийн модыг гол модны төрөл болгон ашиглаж, шинэ газарт тогтвортой ургамлын бүтцийг бий болгохын тулд цэцэгт болон өнгөт навчит модны төрлийг нутагшуулав. Мөн өвс цэцэг суулгац тариалах, дуслын усалгааны төслийг эрчимтэй нэвтрүүлж, усан агуулах барих, ус ашиглалтын системийг шинэчлэх зэргээр ногоон байгууламжийн зардлыг ихээр хэмнэв.

Хэцүү нөхцөл байдалд стандартыг бууруулна гэсэн үг биш. Канбаши хотын хүрээлэн байгаа орчныг сайжруулж, соёлын бүтээн байгуулалтыг эрчимжүүлэн, иргэдийн тав тухтай амьдрах орчныг бүрдүүлэх зорилгоор ажилласаар иржээ.

Ордос хот бол Хятадын эрчим хүчний чухал бааз бөгөөд 149.6 тэрбум тонн нүүрс, 800 гаруй тэрбум шоо метр байгалийн хийн батлагдсан нөөцтэйгээрээ Хятадын нийт нутгийн зургааны нэг, гуравны нэг хувийг тус тус эзэлдэг. Ордосын гол бүс болох Канбаши дүүрэг богино хугацаанд амжилтад хүрэхийг хүсвэл хамгийн хялбар арга нь “нөөцийн баялгаа эдлэх” боловч тэр нь харин экологийн тэргүүлэх чиглэл, ногоон хөгжилтөөр ахлуулсан өндөр чанартай хөгжлийн шинэ арга замыг сонгожээ.

2000 онд Хуатай автомашины групп Канбаши шинэ дүүрэгт албан ёсоор суурьшсан бол түүнээс хойш судалгааны хөрөнгө оруулалтаа тасралтгүй нэмэгдүүлж, жилд цэвэр дизель хөдөлгүүртэй 350 мянган автомашин үйлдвэрлэх хүчин чадалтай болжээ. Гадаадын байгууллагын шалгалтын дүнд, цэвэр дизель хөдөлгүүр нь ижил төрлийн бензин хөдөлгүүртэй харьцуулахад зуун км тутамд 30-40% түлш хэмнэх боломжтой. Уг машин бүхэлдээ нүүрстөрөгчийн дутуу ислийн ялгарлыг 92%, нүүрстөрөгчийн давхар ислийг 25%, азотын ислийг 98%, тоосонцрыг 99% бууруулах боломжтой юм.

Канбаши эрчим хүч хэмнэж, утаа бага ялгаруулах шинэ машин хөгжүүлж, тоног төхөөрөмжийн үйлдвэрлэлийг ахиулах төдийгүй үзэсгэлэн, аялал жуулчлал зэрэг соёлын салбарын хөгжлийг дэмжиж, өнөөг хүртэл 330 гаруй удаагийн томоохон хурал үзэсгэлэн зохион байгуулж, гэрээний нийт хэмжээ 700 гаруй сая юаньд хүрэв.

Хотын эдийн засгийг “ногоон, технологи, тогтвортой” болгохын тулд Ордос хотынхон, Хятадын нэрт их сургууль Чинхуа их сургуультай хамтран Канбаши шинэ бүсэд нүүрстөрөгчийн бага ялгаруулалттай хөндийг байгуулав. Одоогоор тус паркад салхин турбин, нүүрсний ганга дахин боловсруулах, ус цэвэршүүлэх зэрэг дэлхийд тэргүүлэх нүүрстөрөгч багатай технологийн 20 төсөл хэрэгжиж байна.