Гадаадын хөрөнгө оруулалт нэмэгдэж байна

Их Британийн “Файненшл Таймс” саяхан хөрөнгө оруулагч байгууллагын мэргэжилтний үгнээс иш татан, “дэлхий нийтийн хөрөнгө оруулагчид Хятад улсад буцан очиж бизнес хийх хүсэлттэй байна” хэмээн мэдээлжээ. Энэ сарын 8-нд, цар тахлыг сэргийлэн хянах тухай Хятад улсын бодлого арга хэмжээ шинэ шатанд шилжсэн нь дэлхий дахины хөрөнгө оруулагчдад хүчтэй итгэлийг олголоо. Хятадын болон гадаадын зорчигчдын ирж очих, бизнес аялал түргэхэн сэргэнэ гэж Хятад дахь гадаадын худалдааны нийгэмлэгүүд үзэж байна. Корпорацын өндөр албан тушаалтнуудын Хятадад хийх айлчлалын цагийн хуваарийг товлож, холбогдох төслийг сэргээхийг идэвхтэй ахиулж, хөрөнгө оруулалтын шинэ боломжийг сүвэгчилж эхлэв хэмээн гадаадын хөрөнгө оруулалттай цөөн бус компаниуд илэрхийлсэн байна. “Уолл Стрит” сонины веб сайт энэ сарын 9-ний мэдээлэлдээ, бизнесийн салбарынхан эрчимтэй түргэн өсөн нэмэгдэж буй Хятад улсын зах зээлд очиж судалгаа хийхээр байна гэжээ.

Хятад улсын дотоодод эдүгээ бизнесийн салбарынхны хөл хөдөлгөөн нэмэгдэн, соёл аялал жуулчлалын зах зээл сэргэж, олон газрын томоохон чухал төслүүд барилга байгуулалтаа эхлүүлж, уулын “эрч жавхаатай Хятад орон” эргэн ирлээ. Ройтерс агентлаг эдийн засагчийн үгнээс иш татан мэдээлэхдээ, “асар эрчтэй эдийн засгийн сэргэлт яг өмнө ирээд байгаа” гэсэн байна.

Ийм бодитой байдлын өмнө, Хятад улсын эдийн засгийг доройтсон хэмээн муулж, Хятад улс хоорондын “гинжин хэлхээг таслана” хэмээн орлигчдод цаашид донгосох зам байгаа юм уу? Сүүлийн гурван жилд Америкийн зарим хүмүүс учир үндэслэлгүй ёс номлохоор дамжин бусдын анхаарлыг татахаар оролдсоор ирсэн. Цар тахал хүнд хэцүү үед Хятад улс цар тахлын сэргийлэлтийн хатуу дэглэм хэрэгжүүлсэнд тэд гадаадын хөрөнгө оруулагчдын итгэл буурч байна, бизнес хийхийн аргагүй болсон хэмээн ярьж, Хятад улсыг “нээлттэй байх”-ыг шаардсан. Харин Хятад улс бодит нөхцөл байдлын дагуу цар тахлыг сэргийлэн хянах арга хэмжээндээ сайжруулсан зохицуулалт оруулсан үед тэд харин Хятад улс дахь цар тахлын халдвар Хятад дахь гадаадын компаниудад эрсдэл авчирна гэж ярьж байна. Иймээс, Хятад улс ямар арга хэмжээ хэрэгжүүлсэн ч тэдний зорилго бол өөрчлөгдөхгүй, арга бүхнийг сүвэгчлэн үйлдвэрлэлийн гинжин хэлхээг Хятад улсаас “шилжүүлэх”-ийг зэхэж буй төдий юм. Иймэрхүү сонгодог давхар стандарт нь, Америкийн зарим хүмүүсийн Хятад улсын тухай өрөөсгөл хандлага, хязгаарлан дарамтлах гэсэн санааг нь тусгаж байна.

Тэд гурван жил орилолдсон боловч зорилгодоо хүрч чадсангүй. Статистикээс харахад, 2020 онд Хятад улсын бодитоор ашигласан гадаадын хөрөнгө 2019 оныхоос 6.2 хувиар нэмэгджээ. 2021 онд энэ өсөлт 14.9 хувьд хүрч, тоо хэмжээ нь анхдагч удаа 1 триллион юаны босгыг давсан нь шинэ тэмдэглэл бүтээв. 2022 оны 1-11 саруудад Хятад улсын бодитоор ашигласан гадаадын хөрөнгийн хэмжээ 2021 оны бүтэн жилийн түвшнээс давж, 9.9 хувиар өслөө. Энэ нь Хятад улсын зах зээл нь гадаадын хөрөнгөд ямагт соронзон мэт татах хүчинтэй байсаар гэдгийг харуулж байгаа юм.

Гадаадын хөрөнгийг татсан нь Хятад улсын орлогдошгүй үйлдвэрлэлийн гинжингийн давуу талаас ч шалтгаалж байна. Эппл компанийн 2022 оны 10-р сард нийтэлсэн 2021 оны санхүүгийн жилийн нийлүүлэгч бизнес нэгжийн нэрсээс үзэхэд, ханган нийлүүлэгч 190 шахам компаниуд дотроос 150 нь Хятадын эх газарт үйлдвэрээ байгуулжээ. Гэрлийн хийгээд фото цахилгааны аж үйлдвэрлэлийн салбарын тэргүүлэгч компани “Zeiss”-ын судалгаа, үйлдвэрлэлийн шинэ баазны төсөл саяхан Сужөүгийн аж үйлдвэрийн паркт барилгын шавь тавьжээ. Тус компанийн Хятад улс дахь үйл ажиллагаа хариуцсан захирал Шие Лэй хэлэхдээ: “Ойролцоох 200 км-ын бүсэд ханган нийлүүлэгч бизнес нэгжийн бараг 80 хувь нь маш сайн хамтын ажиллагааны түншүүд болох боломжтой”, тухайн нутгийн үйлдвэрлэлийн гинжинг дэмжих боловсронгуй давуу нөхцөл нь “Zeiss” компанийн хөрөнгө оруулалтыг ахиулсан чухал шалтгаан болов гэжээ.

“Basf”-ын Гуандүн дахь компанийн интегралчилсан баазын төслийн анхны иж бүрэн төхөөрөмж албан ёсоор ашиглалтад орж, “bmw-brilliance” компанийн үйлдвэрлэлийн баазын өргөтгөл төсөл Шэньян хотод албан ёсоор эхлэн хэрэгжиж, “Panasonic” корпораци гүйтэн гинжингийн төхөөрөмж үйлдвэрлэх, борлуулах зэрэг бизнесээ Хятадад шилжүүлэхээр болжээ. Хятад улсын 1.4 тэрбум хүн амтай асар том зах зээл, Хятад улс бүх ангилалын аж үйлдвэртэй байгаа, Хятад улсын хөгжлийг хөтлөн дагуулсан нэгдүгээр хөдөлгөх хүч болсон инновацийг, Хятад улс өндөр түвшинд нээлттэй байлгахаа тасралтгүй урагш ахиулсаар байгаа, нэн түүнчлэн Хятад улсын өөдлөн дэвжиж буй хөгжлийн хэтийн төлөвийг чухалд үзэж байгаа тул гадаадын хөрөнгө оруулагчид сүүлийн үед Хятад улс дахь төлөвлөлтөө түргэтгэж байгаа юм.

Саяхан Морган Стэнли, Голдман Сакс нь 2023 оны Хятад улсын эдийн засгийн өсөлтөд хийсэн таамаглалаа өсгөжээ. Цар тахлыг сэргийлэн хянах Хятад улсын арга хэмжээ шинэ шатанд шилжсэнээр төрөл бүрийн бодлогын үр бүтэмж илэрхий болж, энэ онд эдийн засгийн эргэлт нь ерөнхийдөө өсөн нэмэгдэх эрмэлзэлтэй байна гэж олон улсын эдийн засгийн судалгааны олон байгууллага төсөөлсөн байна.

Уртнасан