Хятад улс яагаад дэлхий нийтийн сонголт болсон бэ?

Сүүлийн жилүүдэд гадаадын улс орнууд Хятадын зах зээлийг судалж, Хятадын зах зээлд өөдрөг үзэлтэй болсон. Тухайлбал, McDonald’s-ийн Хятад дахь гүйцэтгэх захирал Жан Жя-Ин хэлэхдээ: “Өнгөрсөн 30 жилийн хугацаанд Хятадын зах зээлийн асар их хэрэглээний боломж нь McDonald’s-д хөгжлийн өвөрмөц боломжийг олгосон” гэжээ. Жонсон ба Жонсон Глобал компанийн дэлхийн ахлах дэд ерөнхийлөгч Сүн Вэйчүнь хэлэхдээ, Хятадын аж үйлдвэрийн ерөнхий систем төгөлдөржсөн байгаа бөгөөд эдийн засаг нь дотоод өсөлтийг бий болгох асар их нөөцтэй гэж үзсэн бол Лореал компанийн Хятад дахь гүйцэтгэх захирал Фэй Борүи Хятадын бизнесийн орчин нь тэдэнд амар амгаланг мэдрүүлж, зах зээлд илүү их инновацийг авчирсан гэж үзжээ.

Хятад бол дэлхийн хамгийн том өсөлтийн хөдөлгүүр бөгөөд энэ онд дэлхийн эдийн засгийн өсөлтөд оруулсан хувь нэмэр нь гуравны нэг хувийг бүрдүүлж байна. Саяхан Олон улсын валютын сан Хятадын 2023 оны ДНБ-ий өсөлтийн таамгийг 5.4 хувьд хүргэсэн. Голдман Сакс, UBS зэрэг гадаадын санхүүгийн байгууллагууд мөн саяхан Хятадын 2024 оны эдийн засгийн төлөв байдлын тайланг нийтэлж, Хятадын эдийн засаг цаашид сэргэх төлөвтэй байна гэж таамаглаж байна. Энэ нь “Хятадын эдийн засаг уян хатан, нөөц ихтэй, дахин сэргэх өргөн орон зайтай, урт хугацааны эерэг суурь нь өөрчлөгдөөгүй” гэдгийг дахин баталж байна.

Хятад улс мөн дэлхийд хүлээн зөвшөөрөгдсөн өвөрмөц давуу тал нь зах зээл юм. Хятад улс 1.4 тэрбум гаруй хүн амтай байгаа нь одоогийн хөгжингүй орнуудын нийт хүн амаас ч их юм. Ирэх 15 жил орчмын хугацаанд Хятадын дундаж орлоготой хүн 400 саяас 800 сая болж өснө гэж таамаглаж байна. АНУ-ын Блэк Рок сангийн ерөнхий менежер Жан Чи хэлэхдээ, Хятадын зах зээл нь хөгжингүй зах зээлүүдийн тогтвортой, өндөр чанартай байдлыг хадгалсан төдийгүй хөгжиж буй зах зээлд хурдацтай өсөх боломжтой. Хятадын зах зээл бол дэлхийд ховор өвөрмөц зах зээл юм.

Энэ жил Хятадын өөрчлөлт нээлтийн бодлого хэрэгжүүлсний 45 жил, АПЕК-ийн эдийн засгийн удирдагчдын уулзалтад оролцосны 30 жилийн ой тохиож байна. Хятадын арван том худалдааны түншийн найм нь АПЕК-ийн гишүүн орон бөгөөд Хятад улс мөн АПЕК-ийн 13 эдийн засгийн цогцын хамгийн том худалдааны түнш юм. Энэ удаагийн АПЕК-ийн хурлын үеэр Хятад улс гадаадын хөрөнгө оруулалтын эрх, ашиг сонирхлыг хамгаалах механизмыг тасралтгүй сайжруулж, гадаадын хөрөнгө оруулалтад нэвтрэх сөрөг жагсаалтыг цаашид багасгах, гадаадын хөрөнгө оруулалттай аж ахуйн нэгжүүдэд үндэсний зохицуулалтыг иж бүрэн баталгаажуулах зэрэг нээлттэй байдлыг дэмжих олон шинэ арга хэмжээ авахаа зарлав. Энэ нь “БНХАУ-ын зах зээлд чиглэсэн, хууль эрх зүйн болон олон улсын бизнесийн орчныг бүрдүүлэх эрмэлзэл өөрчлөгдөхгүй, гадаадын хөрөнгө оруулагчдад ялгаварлан гадуурхахгүйгээр чанартай үйлчилгээ үзүүлэх бодлого өөрчлөгдөхгүй” гэдгийг дахин харуулж байна. Энэхүү амлалт нь Хятад улс гадаад ертөнцөд өндөр түвшний нээлттэй байдлыг өргөжүүлж, дэлхийн бизнесийн салбарынхан илтгэл хүлээлгэнэ гэсэн хүчтэй дохио болж байна.

Зах зээлд хамгийн мэдрэмтгий хүмүүс бол бизнес эрхлэгчид юм. Хятад дахь Америкийн худалдааны нийгэмлэгийн энэ оны судалгаагаар Хятад дахь Америкийн компаниудын 66 хувь нь ирэх хоёр жилд Хятадад оруулах хөрөнгө оруулалтаа хадгалах юм уу нэмэгдүүлэх зорилттой байна. Энэ оны эхний арван сард Хятадад гадаадын хөрөнгө оруулалттай 41947 аж ахуйн нэгж шинээр бүртгүүлсэн нь өнгөрсөн оны мөн үеийнхээс 32.1%-иар нэмэгдсэн байна. Энэ нь гадаадын хөрөнгө оруулагчдын Хятадад өгсөн итгэл бөгөөд ирээдүйд Хятадын зах зээлийг орхисон хэн хүн боломжоо алдаж, ирээдүйгээс тусгаарлагдах буйг бас баталж байна.

Эцсийн дүндээ Хятадын гурван “өөрчлөлт” нь тодорхой байдал, тогтвортой байдлыг авчирсан нь үймээн самуунтай өөрчлөлтийн үе рүү орсон дэлхийд хамгийн ховор зүйл юм. Хүчирхэг, найрсаг Хятад улс бүс нутаг болон дэлхий дахинд эерэг нөлөө үзүүлнэ гэж Сингапурын Ерөнхий сайд Ли Сяньлүн үзсэн байна.