Ази Номхон далайн бүс нутагт “хамтын ажиллагаа” гол чиглэл болж байна

“Энэ бол “Бүс ба Зам” санаачилгын Латин Америк дахь тэргүүлэх төсөл юм, мөн Ази-Номхон далайн бүс нутгийн эдийн засгийн хамтын ажиллагаа нэн нягт болж байгаагийн илрэл юм.” “Тэр нь “Латин Америк дахь Сингапурын боомт” болох төлөвтэй байна”……Энэ өдрүүдэд олон улсын хэвлэл мэдээллийн хэрэгслүүд Перугийн Чанкай боомтод анхаарлаа хандуулж байна. Хятадын аж ахуйн нэгжийн хөрөнгө оруулалтаар барьж байгуулсан энэхүү боомт удахгүй албан ёсоор ашиглалтад орно. Тэр үед Өмнөд Америкаас Ази руу экспортлох барааг тээвэрлэх хугацаа бараг 30%-иар богиносч, Номхон далайн хоёр эргийн эдийн засаг, худалдааны хөгжил шинэ хөдөлгөгч хүч олж авах болно.

Мөн Перу улсад, энэ долоо хоногт чухал арга хэмжээ болох гэж байна, энэ нь даруй Ази, Номхон далайн эдийн засгийн хамтын ажиллагааны байгууллагын (АПЕК) удирдагчдын албан бус 31 дэх уулзалт юм, БНХАУ-ын дарга Ши Жиньпин урилгаар оролцох юм. “Эрх мэдэл, хүртээмжтэй байдал, өсөлт” – энэ сэдвийн хүрээнд Ази, Номхон далайн бүс нутгийн эдийн засгийн 21 цогцын улс төр, бизнесийн зүтгэлтнүүд нээлттэй, чөлөөтэй, хүртээмжтэй худалдааг эрчимжүүлэх, мөн эдийн засгийн тогтвортой өсөлтийг дэмжих, дэлхийн эрчим хүчний өөрчлөлтийг дэмжих зэрэг сэдвүүдэд анхаарлаа хандуулж, судлан ярилцах болно. Энэхүү дээд хэмжээний уулзалт нь нээлттэй хамтын ажиллагааг бэхжүүлэх итгэлийг илэрхийлж, дэлхийн хөгжлийн хүлээлтийг нэмэгдүүлэхийг талууд хүсэж байна. Перугийн эрдэмтэн Эстебан Пул Фуллерийн хэлсэнчлэн ивээх үзэл газар авч байгаа энэ үед, АПЕК нь худалдааны нээлттэй байдлын үнэ цэнийг судлах болон гишүүн орнуудын хооронд эдийн засгийн  яриа хэлцэл өрнүүлэхэд орон зай хангаж өгсөн байна.

Ази Номхон далайн бүс нутаг яагаад хөгжлөөрөө дэлхийд тэргүүлж чадах вэ?     Энэ нь бүс нутаг дахь урт хугацааны энх тайван, тогтвортой байдалтай холбоотой төдийгүй АПЕК-ийн оруулсан хувь нэмэртэй ч салшгүй холбоотой юм. АПЕК нь 35 жилийн өмнө байгуулагдсан цагаасаа хойш нээлттэй, хүртээмжтэй байх, хамтдаа хөгжих, адил бус талаа хадгалан адил талаа эрэлхийлэх зэрэг анхны хүсэл эрмэлзэлээ үргэлж баримталж, худалдаа, хөрөнгө оруулалтыг либералчлах, хөнгөвчлөх хийгээд эдийн засаг, технологийн хамтын ажиллагааг дэмжиж, бүс нутгийн эдийн засгийн интеграцийн түвшинг үргэлжлүүлэн дээшлүүлсэн юм.

Бүс нутгийн харилцаа холбоог бэхжүүлэхийг уриалахаас эхлээд инноваци, нээлттэй байдал, ногоон хөгжлийг чухалчлах хүртэл, АПЕК-ийн удирдагчдын албан бус уулзалтын үеэр Хятад улсын гаргасан цуврал санаачилга нь тус бүс нутгийн хөгжлийн чиг хандлагатай нийцэж, өргөнөөр хүлээн зөвшөөрөгдөж, дэмжигдсэн байна.

“Энэ зууны дунд үе гэхэд бид ямар Ази Номхон далайн бүсийг авчрах ёстой вэ? Ази Номхон далайн бүсийн хөгжлийн дараагийн “алтан гучин жил”-ийг хэрхэн бүтээх вэ? Энэ үйл явцад АПЕК хэрхэн илүү сайн үүрэг гүйцэтгэх вэ? Ази, Номхон далайн бүс нутгийн удирдагчдын хувьд бид бүгд эдгээрийг гүн гүнзгий бодох хэрэгтэй.” Өнгөрсөн жил болсон АПЕК-ийн удирдагчдын албан бус уулзалтын үеэр, БНХАУ-ын дарга Ши Жиньпиний хэлсэн дээрх үг хүмүүсийг гүнзгий сэтгэн бодоход хүргэсэн юм.

Нээлттэй байдал хийгээд хамтын ажиллагааг тууштай баримтлах ёстой. Энэ бол Ази Номхон далайн бүс нутгийн амжилтын нууц бөгөөд Ази Номхон далайн бүс нутгийн ирээдүйн хөгжлийн үндсэн чиглүүлэгч болох ёстой. Дэлхийн нөхцөл байдал улам ээдрээтэй, хүнд байх тусам Ази Номхон далайн бүс нутгийн эдийн засгийн цогцууд хамтын ашиг сонирхолдоо төдий чинээ анхаарал хандуулж, чөлөөт худалдаа, хөрөнгө оруулалтыг дэмжиж, ивээх үзлийг эсэргүүцэж, Путражаягийн алсын харааг бүрэн хэрэгжүүлж, Ази, Номхон далайн бүс нутагт нээлттэй, эрч хүчтэй, уян хатан, энх тайван нэгдмэл цогц байгуулахын төлөө хамтдаа чармайж, Ази, Номхон далайн хамтын ажиллагааны шинэ “алтан гучин жил”-ийг бий болгох ёстой. Үймээн самуунтай, тогтворгүй ертөнцөд ийм манлайлал маш чухал юм.